"Birlik'te 30 Yıl" kitabıyla hasret
İbrahim Arslan
Bugün, bir yerlerde kaybolan tam 76 yıl önce Üsküp'te çıkmaya başlayan "Birlik"in 66. yaş günü.
İlkokula yazıldığım Gilan'da daha 10 yaşımda iken elime geçen ilk Türkçe gazete, "Köpeğim" adlı ilk çocuk şiirimin, daha sonra yazılarımın yayınlandığı,Tito Yugoslavyası'nda Türkçe ve Türklerin kalesi sayılan, "Birlik"in yıldönümü.
Kendisi ve kokusu ortada olmasa da, hatırası ve hatırı öyle büyük ki. Yokluğunda bile, "bir gün geleceksin diye" umudu içinde, çağdaş teknoloji koşullarının bilincinde, ilk çıkışının yıldönümünü gönülden kutluyorum.
Eskimeyen gazeteci arkadaşım Cemal Süleyman'ın, bir kaç hafta önce elime gecen "Birlik'te 30 Yıl" kitabıyla, gazetecilik hayatımın güzel günlerini karşıma koyarak, hasret giderdim.
"Yeni Balkan" yayını olarak 2017'de gün yüzü gören, tam 239 sayfa bu eser, "Birlik" gazetesinin tarihine ışık tutmakta, zaman zaman bazı tarihi olaylar hakkında, acaba ilk sayısını "Yücelciler mi, başkaları mı hazırladı?" çelişkili düşünceler içinden, gerçeğe daha yakın olanını seçmeye, yardımcı oluyor.
Kalkandelen'den Üsküp'e gelerek, Birlik'te 30 yıllık gazeteci-yönetici günlerindeki bütün ortaklarının, meslektaşlarının, Türk kimliğini çekemeyen çocukluk arkadaşlarının, o dönemdeki "sert" siyasetin gazetenin çalışmalarına nasıl yansıdığının, kurnaz siyasetçilerin köşe kapmaca hareketlerinin, resmini çiziyor.
1990'lı yıllarda parçalanan Yugoslavya'nın ardından bağımsızlaşan Makedonya Cumhuriyeti'nde, 1995'ten sonra "Nova Makedonya" yayınevi tarafından yayınlandığını, 2004'te özelleştirilerekTürk işadamı Aydoğan Ademovski'ye satıldığını, sonra da meslektaşı Remzi Canova'ya devredildiğini, kaydediyor.
Gazetenin 18 Mart 2004 tarihli 6072. Sayısında yayınlanan, 60 yıllık "Birlik" gazetesinin artık çıkmayacağı haberinin yarattığı üzüntüye, dikkat çekiyor.
1973'ün yaz günü, dönemin başyazarı Necayi Zekeriya'nın vizesiyle işe başladığını belirtirken, gazetenin içerik ve tiraj açısından parladığını, haftada üç kez çıkmaya başladığına ve kendilerinden daha çok şeyleri öğreneceği Başyazarı'nın, gazeteden ayrılmak zorunda bırakıldığını ve ölümüne kadar Kosova'da çıkan "Tan" gazetesinde çalıştığını, kaydediyor.
Kişisel hayatını da eksik etmiyor, ilk aşkı eşi Ayten'i, çocukları, torunları, anne babasını da unutmuyor.
1955-56 yıllarında, Üsküp tren istasyonunda, her gün 11'er ailenin Türkiye'ye göç ettiğini, ayrılık acısını "Vardar Ovası", "Ne hoş imiş Kakandelen ovası" türküleriyle, yaktıklarını hatırlatıyor.
1990'da geçilen çok partili sisitemde kurulan siyasi partilerin gazeteyle ilişkilerinden söz ederken, liderlerden Erdoğan Saraç'ın gazeteye sık sık uğradığını, Kenan Hasip ve Adnan Kail'in ise gazeteyle diyalog kuramadıklarını, vurguluyor.
Siyaset sonucu çocukluk arkadaşlarıyla bozulan diyaloga da dikkat çekiyor.
Kalkandelen'de iken birlikte top koşturdukları, sürekli Türkçe konuştukları , kendisinin yükek öğrenim için Üsküp'e, arkadaşı Arben Caferi'nin Priştine'ye gittiğini (zamanla Arnavut liderlerden olan) daha sonraki görüşmelerinde, Kalkandelen'de iktidara gelen
Partisinin, Türkçe'yi resmiyetten kaldırmakla Türklere yapılan açık baskılara dikkat çektiğine de hatıralarında, yer veriyor.
Bu satırları okurken, içimden "büyük bir cehalet, yaklaşık 100 yıldır Türkçe'ye sistematik şekilde yapılan baskılara rağmen, Türkçe inadına Balkanların her yerinde çiçek açıyor, Türkçe, dünden daha çok konuşuluyor ve öğreniliyor. Doğrusu, "dosttan düşman yapmaya kalkanlar, hiç bir zaman lider olamazlar, sözleri içimden geçiyor.
Kitabın son "Birlik'ten tarihi sayfalar bölümünde, 1990'da kurulan Türk Demokratik Partisi'nin (TDB) kurulduğunu duyuran haberin resmini bulamadığım için, TDP'nin 10. Yıldönümü afişinin sadece Makedoncası'nı gördüğüm için, üzülüyorum.
Kitabın yazarı ise başka bir üzüntüsünü dile getiriyor.
1973'de bir yaz günü işe başladığı çok sevdiği "Birlik"ten, bir kış günü 2004'te ayrıldığını ve üzüntüden ilk defa, tansiyonla tanıştığını okurlarıyla paylaşıyor.
Yer, zaman, insan, güzel-çirkin, anılar dolu, geçmişi bir filim gibi okurlarına takdim eden, geleceğe ışık tutacak değerde, güzel bir kitap.
Bugün, 23 Aralık 2020, senede bir gün olsa da Birlikçiler'in bir araya gelecekleri bir gün olduğunu, yazarın anılarından öğrendim. Hatıralar dolu muhabetiniz bol olsun, değerli gazeteci meslektaşlarım.
Cemal kardeşim, eline sağlık, ben Priştine'de, "Birlik'te 30 Yıl" kitabıyla o günlerin hasretini giderdim.
Saygılar.
- Bu haber 23-12-2020 tarihinde yayınlanmıştır.