1 Eylül eğitim yılının başlangıcı olarak bilinmektedir. Bu vesileyle Makedonya Türk Sivil Toplum Teşkilatları Birliği - MATÜSTEB Başkanı Tahsin İbrahim ile geçen eğitim yılı ve önümüzdeki bu eğitim yılında yapılan faaliyetler ve Türkçe eğitimin durumu konusunda sohbet ettik. İbrahim, MATÜSİTEB'in yaptığı çalışmaları gazetemize değerlendirdi.

Makedonya'daki Türkçe eğitimin geçen yıl durumunu aktaran MATÜSTEB Başkanı Tahsin İbrahim, şunları ifade etti:  "2014/2015 öğretim yılında ülke genelinde Türkçe eğitim veren toplam 65 ilkokul vardır. Bunların hepsi 9 yıllık eğitim değil, bunların büyük bir bölümü sadece beşinci sınıfa kadar eğitim alıyor. Ondan sonra öğrencilerimiz altıncı sınıftan dokuzuncu sınıfa kadar Makedonca yani ana dilinin dışında eğitim alma zorunda kalıyor. Bu konuda özellikle Doğu Makedonya'yı göz önünde bulundurmak lazım. Bu bölgede Türkçe eğitim veren sadece üç okul dokuzuncu sınıfa kadar eğitim vermektedir. Radoviş, Konçe ve Çalıklı olmak üzere bu bölgelerde 9 yıllık Türkçe eğitim mevcuttur. Bu büyük bir sorunumuzdur. Biz MATÜSİTEB olarak bu sorunu yıllardır gidermeye çalışıyoruz. Bu bölgelerdeki lise mezunu olan öğrencilerimizi eğitim fakültelerini yönlendirmeye gayret ediyoruz. Yönlendirirken aynı zamanda bu öğrencilerimize burs ve yurt gibi imkanlarımızla yardımcı olmaktayız.  65 ilkokuldan 6 bin 541 öğrenci ve 476 öğretmenimiz ile geçen seneyi tamamladık. 13 lisede bin 316 öğrenci ve 120 öğretmen ile 2014/2015 öğretim yılını kapattık. Kanaatimce iyi, verimli bir öğretim yılı oldu. Makedonya'da Türkçe eğitim günden güne daha cazip hale geliyor. Daha çok sınıflarımız, daha çok öğrencilerimiz, daha fazla bölgelerde sınıfların açılmasına sebep oluyor. İnşallah bu öğretim yılında da geçen yıl olduğu gibi hem okul sayımız, hem öğrenci sayımız hem de öğretmen sayımız ile devam ederiz."

Bazı Bölgelerde Türkçe Sınıf Açılamadı

Bazı bölgelerde Türkçe sınıf açılamadığını aktaran İbrahim, "Bugüne kadar aldığımız bilgilere göre yine 65 ilkokulda Türkçe eğitim yapılacak. Öğrenci sayısında hafif değişiklikler, malum her yıl öğrenci sayısında az da olsa azalma veya artış olmaktadır. Öğretmen sayımız da aynı kalabilir. Yeni sınıfların açılması herhalde olmayacaktır. Biz geçen yıllarda Türkçenin unutulduğu bölgelerde Türkçe sınıfların açılmasını istedik. Ama bir şekilde Eğitim Bakanlığından onay alamadığımızdan dolayı bunlar yapılamadı. Dolayısıyla yine 13 lisede de aldığımız bilgilere göre toplam 19 sınıf ile Türkçe eğitim başlayacak." şeklinde konuştu.

MATÜSİTEB'in yaptığı yardımlardan da söz eden Tahsin İbrahim şunları dile getirdi: "MATÜSİTEB olarak Makedonya'daki Türkçe eğitime yapmış olduğumuz hizmetler malum Doğu Makedonya'da, kırsal kesimlerde ve Batı Makedonya'nın yeniden anadillerine kavuşan bölgelerinde ihtiyacı olan öğrencilerimize kırtasiye yardımı yapıyoruz. Son iki yıldan bu yana TİKA destekli MATÜSTEB üzerinden ülke genelindeki Türkçe eğitim alan ilkokul öğrencilerimize kırtasiye yardımları yapmış olduk. Yine eğitim çağındaki öğrencilerimize özellikle yetim, öksüz, maddi imkanları iyi olmayan öğrencilerimize TİKA destekli MATÜSTEB üzerinden burs veriyoruz.Geçen yıl ilkokul, lise ve üniversite olmakla birlikte bin 850 öğrenciye burs verdik. Lise düzeyindeki öğrencilerimize tekrardan Türkçe eğitimi desteklemek amacıyla Makedonya'nın genelinde olan 13 lisemizde burs veriyoruz. Üniversite konusunda ise de başarılı öğrencilerimize özellikle kadro yetiştirmek amacıyla burs veriyoruz."

Kadro Açığımız Giderilemiyor

Kadro konusunda da konuşan Tahsin İbrahim, "Malum Makedonya'da 65 ilkokulda eğitim yapılıyor fakat bu okullarda özellikle Doğu Makedonya'daki ilkokullarımızda çok büyük bir kadro eksikliği ile karşılaşmaktayız. Bizim o bölgede kadrolarımız var. Fakat bunlar bir şekilde okula alınmıyor. Okul ve Eğitim bakanlığı tarafından ilan açılmıyor. Aynı lise düzeyinde de bir kadro açığımız vardır. Fakat bu kadro açığımız okul yönetiminin ve eğitim bakanlığının iyi niyetli olmadığını göstermektedir. Kadromu var fakat bir şekilde bu öğretmenlerimizi eğitim süreci içerisine dahil edemedik." sözlerini ifade etti.

MATÜSİTEB'in Makedonya'da yurt hizmetleri de sunduğunu belirten Başkan İbrahim, "MATÜSİTEB olarak yurt hizmetleri de veriyoruz. Yurt hizmetleri Üsküp'te üniversite öğrencilerine ve Gostivar'da lise öğrencilerine yurt hizmetleri verilmektedir. Doğduğu yerlerde eğitim alamadıklarından dolayı ana dilde eğitim görmeleri için Gostivar'a gelen örencilerimize yurt hizmetleri veriyoruz. Ayrıca Makedonya genelinde TİKA'nın okul inşaatları, okul onarımları, donanım desteği gibi faaliyetler  Makedonya'daki Türkçe eğitime katkı sapladığını düşünüyorum." dedi.

Kitap Konusunda Ciddi Mesafe Kat Ettik

Kitap konusunda çalışmalarını hız kesmeden sürdürdüklerini açıklayan Tahsin İbrahim, "Türkçe eğitimde ciddi derecede bir kitap eksikliği söz konusuydu. MATÜSİTEB olarak 2011 yılında kitap tercümeleriyle başlatmış olduğumuz bu projeyi hız kesmeden devam ettirdik. özellikle son bir yıldan bu yana ders kitapları konusunda MATÜSİTEB ciddi bir mesafe kat etti. Şu anda MATÜSİTEB üzerinden daha önceden tercüme edilmiş olan kitaplar 20 ders kitabı ve daha sonra 2014 yılında tercüme etmiş olduğumuz daha 15 ders kitabı toplam 35 kitap tercümesi, düzeltilmesi yapılmış ve basına verilmiştir. Bunların bir bölümü basımdan çıkmış okullara dağıtılmış. Bir bölümü ise eğitim yılı başlarında basımdan çıkacak ve okullara dağıtılacaktır diye düşünüyorum. İlkokullarda 18 ve liselerde 35 kitap olmak üzere MATÜSİTEB tarafından toplam 53 kitap tercüme edilmiş, düzeltilmiş ve basıma verilmiştir. Özellikle kırtasiye yardımı, yurt, burs gibi faaliyetler yanı sıra ders kitapları konusunda da ciddi bir çalışma yaptığımız düşünüyorum. Bu bir ekip çalışmasıdır. Ekibimizle birlikte yaptığımız bu çalışma takdire şayandır. Uzun yıllar Makedonya'da özellikle mesleki liselerde kitapların olmayışı devletin Türkçe eğitime ne kadar önem verdiğinin göstergesi olsa gerek. Fakat biz MATÜSİTEB olarak belli ölçüde bu konu üzerinde durduk. Şu anda mesleki kitaplar neredeyse tamamı öğrencilerin eline ulaştırılacaktır. Fakat düz lise kitapları sorun devam ediyor. MATÜSİTEB tarafından TİKA'nın desteği ile tercüme edilen 21 düz lise kitabı basıma hazır olmasına rağmen Eğitim Bakanlığı bugüne kadar basmadı. Düz lise kitaplarında pek bir gelişme yoktur." ifadelerini kullandı.

Kültürel gezilerin de MATÜSTEB tarafından organize edildiğini ifade eden Tahsin İbrahim, "Eğitim yılı içerisinde öğrencilerimize kültürel geziler de gerçekleştirmekteyiz. Mesela geçen sene 18 Mart Çanakkale Zaferinin yüzüncü yılı dolayısıyla Makedonya'dan 300 öğrenciyi Türkiye'ye gönderdik. Ondan sonra Türkiye'de değişik üniversitelerin düzenlediği genç girişimciler, liderler gibi konferanslara Makedonya'dan hem lise hem üniversite çağındaki öğrencilerimizi gönderiyoruz. Aynı zamanda üniversite örencilerimize haftalık programlarımız var. Öğrenci buluşmalarımızda hem değişik üniversitelerin öğretim görevlileri hem de büyük şirketlerin genel müdürleri gelip de öğrencilerimize temel bilim, eğitim, sosyal, ekonomi gibi konularda bilgilerini paylaşmaktadırlar. Genç yazarlar buluşmaları da MATÜSİTEB'te yapmaktayız. Ayrıca 7 Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenini Çanakkale'de düzenlenen 10 gülük Türk dili seminerine gönderdik. Aynı zamanda Üniversite eğitiminde başarı gösteren 10 üniversite öğrencisini Samsun ve Trabzon'dan 10 günlük eğitim ile ödüllendirdik. MATÜSİTEB var olan imkanlarıyla Makedonya'daki Türkçe eğitime hizmet etmeye gayret edecektir." dedi.

İki Bin Öğrenci Ana Dilinde Eğitim Göremiyor

Yaklaşık 2 bin öğrencinin ana dilde eğitim göremediğini de söyleyen Tahsin İbrahim son olarak şunları aktardı: "Bunlar yapılanlardır. Fakat daha çok yapılması lazım. Makedonya'da çoğu bölgelerde dokuz yıllık eğitim olmadığından dolayı öğrencilerimiz Türkçe eğitim yerine Makedonca eğitim alıyor. Bizim yaklaşık 2 bin öğrencimiz Türkçe eğitim alamıyor. Özellikle Batı Makedonya'daki Türkçeleri unutmuş olan bölgelerde Türkçe eğitimin yapılmasını biz talep ediyoruz fakat eğitim Bakanlığından olumlu bir cevap alamıyoruz. Eğitim bakanlığında da Türklerin yüzde 2.6 onarındaki temsili bizim hakkımızı tam olarak alamamış olduğumuzu gösteriyor."