Türkiye Cumhuriyeti Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB), UNHCR Türkiye, TRT World Research Centre ve TRT World Citizen iş birliğiyle düzenlenen "Uluslararası Koruma Altındaki Öğrencilerin Yüksek Öğrenimi Konferansı" gerçekleştirildi.

YTB Başkanı Abdullah Eren, konferansın açılışında yaptığı konuşmada, 2011 yılından itibaren "Türkiye Bursları" adı altında bir marka oluşturduklarını ve dünyanın çok farklı ülkelerinden öğrencileri Türkiye’de misafir edip burs verdiklerini anlatarak, "Şu an 170’ten fazla ülkeden öğrenciyi, Türkiye’de devletimiz adına burslu olarak okutuyoruz. 170 ülkeden 16 bin öğrenci var." ifadelerini kullandı.Eren, Türkiye’nin ülkeye sığınanlarla ilgili sekiz yıl boyunca çok başarılı ve insani bir çalışma yürüttüğünü belirterek, uluslararası muhatapların da bundan övgüyle bahsettiğini hatırlattı.

Türkiye’nin Suriyelilerin ve uluslararası koruma altındaki öğrencilerin yüksek öğrenimine ilişkin ve onların hayatının her anına dokunabilmek için gösterdiği çabanın çok profesyonel olduğuna dikkati çeken Eren, şunları kaydetti: "Türkiye’nin tüm kurumları, çok profesyonel bir şekilde ciddi bir çaba gösteriyor. Fakat netameli konular bunlar. İşinizi iyi yaparsınız başka bir eksiklik bulunur, yapmazsanız mültecilere bakmamakla suçlanırsınız. Açık konuşuyorum, Türkiye’nin son zamanlarda içeride ve dışarıda bu meseleyle alakalı almış olduğu haksız eleştiriler, esasında bizim burada yapacağımız etkinlikte cevabını da bulmuş olacak. Türkiye Bursları çerçevesinde bizler gerek UNHCR gerek AB fonları üzerinden de çok fazla öğrenciye burs imkanı sağlıyoruz. Diğer taraftan mültecilerden yüzde bir oranında üniversiteye gitme oranı varken, Türkiye yüzde altıyla bu alanda bir rekor kırıyor."

Türkiye’de geçici koruma altına bulunanların eğitim durumunun iyi bir oranda olduğunu belirten UNHCR Türkiye Temsilcisi Katharina Lumpp, "Türkiye’de genç mültecilerin yüksek öğrenime erişmesi konusunda bir farkındalık var, rol model olmaları konusunda farkındalık var. Bu konuda geçici koruma altındaki mülteciler için farklı destekler bulunuyor. Tabii bunlar Türkiye’de mültecilerin yüksek öğrenime geçiş için dünyanın farklı yerlerinden farklı paydaşlar var sahnede. Suriyeli 18-24 yaş arası öğrencilerin yüzde altısı genelde devam ediyor." diye konuştu.Kanal olarak sadece mültecilerin hikayelerini anlatmadıklarını, aynı zamanda kendi hikayelerini anlatmalarına da fırsat tanıdıklarını ifade eden TRT World Genel Yayın Yönetmeni Serdar Karagöz, "Bu anlamda mülteci kamplarında gençlere gazetecilik eğitimi veriyoruz. Medya kuruluşları genelde reyting ve sansasyon arayışı içerisindedirler. TRT olarak biz bunun dışında ve sorumlu olarak 'Çözümün bir parçası olabilir miyiz? Reyting bizim için önemli ama elimizdeki medya gücünü problemlerin çözümünde kullanabilir miyiz?' diye düşünüyoruz. Bu anlamda mültecilerle alakalı olsun, yurdundan edinmiş insanların yaşamıyla alakalı olsun bütün bu hikayeleri güçlü bir şekilde dünyaya duyurmak, bizim önceliklerimiz arasında." şeklinde konuştu.

"Suriyeli öğrencilere yönelik üç model geliştirdik"

Açılış konuşmalarının ardından "Ana aktörlerin konuşmaları" oturumuna geçildi. YTB Başkanı Eren, burada yaptığı konuşmada ise "Türkiye Bursları"nın sosyal eşitsizliği azaltmada çok önemli model olduğunu vurgulayarak, "Sosyal eşitsizliği azaltma derken aslında dünyanın dezavantajlı ülkelerinden binlerce başarılı öğrenciyi Türkiye'de burslandırıyoruz ve mezun ediyoruz." dedi.

Eren, önceliklerinin Türkçe konuşan ülkeler ve Türkmenlerin ağırlıkta olduğu bölgeler olduğunu ve oradaki öğrencileri burslandırdıklarını vurguladı. İç savaş nedeniyle başlayan Suriyeli göçüne değinen Eren, Türkiye’nin “açık kapı politikası"yla dünyada hiçbir ülkenin yapamayacağı şekilde Suriyelileri misafir ettiğini anlattı. Eren, 8 yıldır ilk, orta, lise ve yükseköğrenim olmak üzere tüm Suriyeli öğrencilere eğitim imkanı sağlandığını ifade ederek, Suriyelilerle beraber uluslararası koruma altındaki öğrencilerin üniversite harçlarını YTB olarak karşıladıklarını söyledi.

"Kayıp nesil" sorunuyla karşı karşıya kalındığına dikkati çeken Eren, şöyle devam etti: "Biz 'Kayıp neslin önlenmesi için bu burs programını Suriyelilere yönelik nasıl uygulayabiliriz?' diye düşündüğümüzde üç model geliştirdik. Bir, üniversiteye giden Suriyelilerin harcını karşılamak. İkincisi, ‘Türkiye bursları’ kapsamında Suriyeli öğrencileri burslandırıyoruz. Üçüncüsü ise UNHCR, AB’nin farklı fonlarıyla gerçekleştirdiğimiz iş birlikleri var. Burada iki ayrı metodumuz var. Bir, ileri düzeyde Türkçe eğitimi veriyoruz. Şimdiye kadar 20 bin öğrenciyi ileri düzeyde Türkçe eğitim programında mezun ettik. İkincisi ise üniversitede öğrencileri burslandırmak. Şu ana kadar AB fonu üzerinden bin 200 öğrenci kadar yükseköğrenimde burslu öğrencimiz var.”

Abdullah Eren, Türkiye'nin yaptığı operasyonlarla Suriye’nin kuzeyinde güvenli bir alan oluşturduğunu anlatarak, orada sağlık, sosyal ve eğitim imkanlarının mevcut olduğunu aktardı.

"511 bin öğrenciye düzenli aylık burs sağlıyoruz"

Türk Kızılay Başkanı Kerem Kınık ise Kızılay'ın 150 yıldır geçici koruma için değil "kalıcı insanlık" çalıştığını söyledi. Türkiye'nin yaklaşık 4 milyon sığınmacıya ev sahipliği yaptığını ifade eden Kınık, "Bunların büyük bir kısmı Suriyeli. Yüzde 75’i kadın, çocuk ve 65 yaş üstü olan korunmaya muhtaç insanlara bakıyoruz." dedi.

"Doğrudan denklik alınıyor diye bir şey yok"

Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Yürütme Kurulu Üyesi Prof. Dr. Zeliha Koçak Tufan da göçmen ve mültecilerin yükseköğrenimle ilgili yaşadığı sorunlara değindi. Belgeleri eksik olan kişilerle ilgili bir yanlışlık olduğunu belirten Tufan, "Bunu çözmek üzere yeni mevzuatlar hazırladık. Belgesiz insanlara doğrudan denklik verilmiyor. Diploma tespit komisyonları oluşturarak, seviye tespit sınavları, uygulama sınavları yaparak farklı farklı alternatifler üreterek onlara yüksek öğrenimlerine devam etmelerinin yolunu açmış durumdayız." dedi.

"Suriyelilerin yüzde 99'u kayıtlı"

İstanbul İl Göç İdaresi Müdürü Recep Batu ise Suriye'deki kriz patlak verdiğinden bugüne kadar 3 milyon 600 bin Suriyelinin Türkiye'ye geçiş yaptığını belirtti. Uluslararası öğrenciler kendi ülkesine döndükleri zaman diplomatik ve ilişki bağlamında olumlu dönüşlerin olacağını kaydeden Batu, bu durumun gelecekte dünya barışına katkı sağlayacağına inandığını dile getirdi.