Türkiye’nin Makedonya’yı tanımasının 25. yılı vesilesiyle T.C. Üsküp Büyükelçisi Tülin Erkal Kara ile bir söyleşi gerçekleştirdik. Makedonya ile Türkiye arasındaki ilişkileri ele alarak siz değerli okuyucularımız için değerlendirmeye çalıştık.

Makedonya’nın bağımsızlığının ardından, ülkeyi Anayasal ismiyle tanıyan ilk ülke Türkiye’ydi. Bölge ülkeleriyle o dönemde var olan kırılgan ilişkilerini göz önünde bulundurduğumuzda Türkiye’nin, Makedonya’yı Anayasal ismiyle tanıması nasıl bir anlam taşıyordu?

Makedonya Cumhuriyetini Anayasal ismi ve ulusal kimliğiyle tanıyan ve Üsküp'e Büyükelçi atayan ilk ülke olmaktan memnuniyet duyuyoruz. Makedonya Cumhuriyeti'nin Anayasal ismi ve ulusal kimliğiyle uluslararası alanda tanınmasına verdiğimiz destek en başında olduğu gibi aynı kararlılıkla devam edecektir. Bu bağlamda, isim sorununun halli için Yunanistan'la BM şemsiyesi azltında sürdürülen görüşmeleri yakından izliyor ve en kısa zamanda bir çözüm bulunmasını temenni ediyoruz.

1992 yılından bu yana siyasi ve ekonomik anlamda birçok anlaşma, üst düzey ziyaretler kaydedildi, gelişmeler yaşandı. Büyükelçi olarak siyaset ve ekonomi alanlarındaki ilişkilerin dünü ve bugünü hakkında neler söyleyebilirsiniz?

Türkiye ile Makedonya arasında gücünü ortak tarih ve kültürden alan çok yönlü ilişkiler mevcuttur. İkili siyasi ilişkilerimiz mükemmel düzeyde seyretmektedir. Ülkelerimiz arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin daha da geliştirilmesi için ortak irade bulunmaktadır. Makedonya'daki Türk yatırımları son yıllarda istikrarlı bir şekilde artış göstermiş ve toplamda 1 milyar Euro'ya yaklaşmıştır. Bu yatırımlar Makedonya ekonomisinin gelişmesine ve istihdam alanlarının yaratılmasına katkı sağlamaktadır. Türk iş çevreleri, başta inşaat, enerji, tarım ve tekstil olmak üzere, Makedonya'nın önem verdiği birçok alanda derin tecrübe sahibidir. Bu alanlarda işbirliğimizi geliştirebiliriz.

Askeri alanda bölgenin güvenliği açısından Makedonya ordusuna en çok yardım eden ikinci ülke konumunda Türkiye bulunuyor. NATO’nun resmi sitesinde “Türkiye, Makedonya’yı Anayasal ismiyle tanıyor” gibi bir ibare de bulunuyor. Askeri alandaki işbirliğin bugüne kadar süregelen desteklerin devamı gelecek mi?

Askeri ve savunma işbirliği ülkelerimiz arasındaki yakın ilişkilerin önemli bir unsurudur. Türkiye Makedonya Silahlı Kuvvetlerine donanım ve eğitim sağlamaya devam edecektir.

Türkiye Makedonya'nın NATO üyeliğini kuvvetle desteklemektedir. İsim sorununun Makedonya'nın NATO üyeliği  karşısında suni bir engel olarak çıkartılması kabul edilemez bir durumdur. Makedonya'nın NATO üyesi olması gerektiğini her platformda vurguluyoruz. Ülkenizin üyeliğinin Balkanlar'da barış ve istikrarın pekişmesine önemli katkı sağlayacağını düşünüyoruz. Ülkelerimiz arasındaki Askeri İlişkiler her yıl imzalanan düzenli olarak imzalanan Askeri Mali İşbirliği Anlaşmaları çerçevesinde kesintisiz ilerlemektedir.

Belki de en önemli noktalardan biri eğitim, kültür ve sağlık alanındaki ilişkiler. Siyaset ve ekonomideki ilişkiler ülkeleri yakınlaştırıyor ancak eğitim ve kültür halkların birbirinin daha iyi tanımasına vesile oluyor. Geldiğimiz noktada, Makedonya ve Türkiye arasındaki ilişkiler ve eğitim ile kültür alanındaki projeleri nasıl değerlendireceksiniz?

Kültür ve eğitim alanındaki ilişkilerimizde de son yıllarda kayda değer ilerleme sağlanmıştır.

Üsküp'te bulunan Yunus Emre Türk Kültür Merkezi'nde Türkçe ve el sanatları kursları düzenlenmektedir. Merkezimiz ayrıca sergiler, konserler ve konferanslar düzenleyerek Türkiye ile Makedonya arasındaki kültürel ilişkilerin gelişmesine katkı sağlamaktadır.

İki ülke de son birkaç yılda zor süreçlerden geçiyor. Buna karşın iki ülke arasındaki ilişkilerin güçlendiğini görüyoruz. Cumhurbaşkanlarımız, Başbakanlarımız, Bakanlarımız ve diğer üst düzey devlet yöneticileri birbirlerini sadece meslektaş olarak değil dost olarak da gördüğünü her fırsattı dile getiriyorlar. Bu yüzden Makedonya ve Türkiye arasındaki ilişkiler sağlam temele oturtulmuş ve sarsılmaz bir şekle gelmiştir diyebilir miyiz?

Elbette, ülkelerimiz arasındaki köklü tarihi ve kültürel bağlar siyasi ilişkilerimize de olumlu bir şekilde yansımaktadır.

Başta TİKA olmak üzere muhtelif kurum ve kuruluşlar bağımsızlığından bu yana Makedonya’nın gelişmesine katkı sağlıyor. Türkiye olarak bu yardımların geleceği hakkında düşünceleriniz neler?

TİKA Makedonya’da çok önemli bir görev yürütmektedir. Dost ve kardeş Makedon halkının her türlü yardım ve destek talebi TİKA tarafından titizlikle değerlendirilmekte, ilişkilerimizin güçlü boyutuna yakışır şekilde destek sağlanmaktadır.

Türk yatırımları günden güne artıyor iki ülke arasındaki yatırım konusunu nasıl değerlendiriyorsunuz? Ekonomide Ticaret hacminin 1 milyar dolara çıkması gibi bir hedef var. Bu hedefe ulaşmak noktasında yapılan çalışmalar hangileri?

Makedonya'daki Türk yatırımları son yıllarda istikrarlı bir şekilde artış göstermiş ve toplamda 1 milyar Euro'ya yaklaşmıştır. Bu yatırımlar Makedonya ekonomisinin gelişmesine ve istihdam alanlarının yaratılmasına katkı sağlamaktadır.

Ülkelerimiz arasında henüz 400.000 dolar seviyesinde seyreden ticaret hacmini 1 milyar dolara çıkarma hedefimiz vardır. Bu hedef her iki ülkenin de ortak iradesiyle belirlenmiştir. Bu hedefe ulaşmak için Türk işadamlarımızın Makedonya’da yatırım yapmalarını teşvik ediyor ve ticaret hacminin artması için iki ülke arasında ilave bir takım anlaşmaların imzalanmasını arzu ediyoruz.

Son olarak, iki ülke arasındaki ilişkilerin 25. yıldönümünde genelde Makedonya vatandaşları, özelde de burada yaşayan Türklere mesajınız nedir?

Türkiye Cumhuriyeti tüm Makedonya halkının dostudur. Soydaşlarımız ise bu dostluğu daha da pekiştiren ikili ilişkilerimizin en önemli unsurlarındandır.

Ülkenin içinde bulunduğu siyasi krizden, birlik ve beraberlik içinde çıkılması, Makedonya’nın iç meselelerinin kendi içinde farklı etnik grupların birarada yaşama kültürlerini koruyarak ve daha da güçlendirecek şekilde  çözümlemesini arzu ettiğimizi bildirmek istiyorum.

Bu vesileyle tüm Makedonya vatandaşlarını kalbi sevgi ve saygılarımı sunuyorum.