Türkiye, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Rusya Devlet Başkanı Putin ve Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy ile diyaloğu sayesinde dünyanın tahıl krizine tarihi bir çözüm sundu. Tahıl ürünlerinin Ukrayna'dan emniyetli şekilde sevki için İstanbul'da oluşturulan Müşterek Koordinasyon Merkezi resmi olarak açıldı. Peki Türk diplomasisi tahıl koridorunu nasıl açtı, Tahıl Koordinasyon Merkezi nasıl çalışacak?

Tahıl ürünlerinin sevki için İstanbul`da oluşturulan Müşterek Koordinasyon Merkezi resmi olarak açıldı.

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, merkezde Türkiye ile birlikte Rusya, Ukrayna ve BM`den 5`er temsilci olacağını söyledi. Karadeniz`den ticari gemilerin kaydının ve takibinin merkez tarafından yapılacağını belirtti.

KIRMIZI HAT DİPLOMASİSİNDEN KOORDİNASYON MERKEZİNE

21 Haziran 2022: Üç ülke arasında ‘kırmızı hat’ kuruldu. Moskova’da ilk toplantı yapıldı. Birer general görevlendirildi. 13 Temmuz 2022: İstanbul Kalender Kasrı’nda ilk kez dörtlü toplantı yapıldı.

22 Temmuz 2022: Dolmabahçe Çalışma Ofisi`nde Cumhurbaşkanı Erdoğan`ın himayelerinde, Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler (BM) arasında "Tahıl ve Yiyecek Maddelerinin Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Girişimi Belgesi" imzalandı

23 Temmuz 2022: Müşterek Koordinasyon Merkezi için Milli Savunma Üniversitesi yerleşkesinde hazırlıklar başladı.

27 Temmuz 2022: Müşterek Koordinasyon Merkezi Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın ev sahipliğinde resmen açıldı.

Bakan Akar`ın açıklamaları şu şekilde:

“Bu Merkez, girişime dâhil olacak ticari gemilerin kaydını ve takibini yapacak, muhabere vasıtaları ile ticari gemilerin intikalini teknik olarak takip edecek, tüm faaliyetlerini taraf ülkeler ve BM ile koordineli olarak yürütecektir.

Ukrayna limanlarındaki yükleme ile Türkiye’deki limanlara varışta uygun görülecek mevkilerde, müşterek denetim timleri tarafından gemilerin kontrolleri yapılacaktır. Mayın temizleme ihtiyacı olursa taraflarca mutabık kalınacak şekilde planlama yapılacaktır. Ancak şu aşamada bir ihtiyaç bulunmamaktadır.

Taraflarca imzalanan belge, 120 gün için geçerli olacak, tarafların sonlandırma talebi olmadıkça da devam edecek, yenilenecektir. Bu merkez ayrıca Karadeniz’deki tüm ticari gemilerin hareketlerini Türkiye’nin sahip olduğu milli altyapı ve diğer imkânlarla izleyebilecek, diğer kurum/kuruluşlarla birebir görüşme yapılabilecektir.

Hali hazırda Ukrayna limanlarından çıkacak ilk tahıl yüklü gemilerin hazırlık ve planlamasına devam edilmektedir.

Müşterek Koordinasyon Merkezi vasıtasıyla yapılacak çalışmaların tüm dünyayı etkileyen gıda krizinin aşılmasına, özellikle uzmanlar tarafından belirtildiği üzere fiyatların aşağı çekilmesine önemli katkılar sağlayacağına inanıyoruz.

Taraflarca imzalanan belge, 120 gün için geçerli olacak, tarafların sonlandırma talebi olmadıkça da devam edecek, yenilenecektir. Bu merkez ayrıca Karadeniz’deki tüm ticari gemilerin hareketlerini Türkiye’nin sahip olduğu milli altyapı ve diğer imkânlarla izleyebilecek, diğer kurum/kuruluşlarla birebir görüşme yapılabilecektir.”

İSTANBUL`DAN 3 DİLDE SELAM

Müşterek Koordinazyon Merkezinin tüm personeline de çalışmalarında başarılar diliyor, sizleri sevgi ve saygıyla selamlıyorum. Teşekkürler, Thank you, Spasiba, Dyakuyu…

TAHIL KOORDİNASYON MERKEZİ NASIL ÇALIŞACAK?

Müşterek Koordinasyon Merkezi ile Ukrayna’dan ihraç edilecek tahıl ve benzeri gıda ürünlerinin Odesa, Çernomorsk ve Yuzni limanlarından nakliyatı sağlanacak.

Merkez, asker ve sivil olmak üzere Türkiye ile birlikte Rusya, Ukrayna ve BM’den 5’er temsilciden oluşuyor

Sahada herhangi bir askeri unsur bulunmayacak. Ticari gemilerin kaydı ve takibi yapılacak.

Uydu internet ve diğer muhabere vasıtaları ile ticari gemilerin intikali takip edilecek.

Tüm faaliyetler taraf ülkeler ve BM ile koordineli olarak yürütecek.

Karadeniz’de uygun görülecek mevkilerde, müşterek denetim timleri gemileri kontrol edecek.

Mayın temizleme ihtiyacı olursa taraflarca mutabık kalınacak şekilde planlama yapılacak.

Taraflarca imzalanan belge, 120 gün için geçerli olacak, tarafların sonlandırma talebi olmadıkça da devam edecek.

Kaynak: AFP, Reuters