EKAY Vakfı, Kuzey Makedonya Ayrımcılığı Önleme Komisyonu ile işbirliğinde 21 Aralık Türkçe Eğitim Bayramı münasebetiyle Üsküp’te “Azınlıklar ayrımcılıktan daha iyi nasıl korunabilir?” başlıklı bölgesel bir konferans düzenledi.

Konferans Üsküp Double Tree by Hilton otelinde üst düzey katılımla gerçekleştirildi.

İçişleri Bakanı Oliver Spasovski, Anayasa Mahkemesi Başkanı Dobrila Kacarska, Milletvekili Beycan İlyas, MANU Başkan Yardımcısı Gazanfer Bayram, Merkez Bankası Müdürü Anita Angelovska Bejovska, Ulusal SInır Yönetimi Koordinatör Yardımcısı Menfi İlyaz, Başbakanlık Müsteşarı Muhittin Kahveci, Eğitim Bakanlığı Devlet Danışmanı Gönül Bayraktar, Makedonya Ombudsman Yardımcısı Suzana Saliu, İştip Müftüsü Nasır Recepi, TRT Makedonya Temsilcisi Ömer Rahmi Serim ve çok sayıda konuk konferansı takip etti.

Konferansta konuşmacı olarak ise Kosova Eski Ombbudsman Yardımcısı İbrahim Arslan ve Ayrımcılığı Önleme Komisyonu Üyesi Limko Beyzaroski yer aldı.

‘Türkler bu ülkenin en sadık vatandaşlarıdırlar’

Programın açılışını yapan EKAY Vakfı Başkanı Mürteza Sulooca, “Asırlardır bu topraklarda yaşayan Türkler bugün Kuzey Makedonya Cumhuriyeti Anayasasına göre Türk milletinin bir parçası ve bu ülkenin eşit haklara sahip vatandaşlarıdır. Anayasa ve Uluslararası sözleşmeler dahilinde diğer milletlerle birlikte ana dilde eğitim görme hakkına sahip olup, bazı belediyelerde milli sembollerini ve resmi olarak dillerini kullanmaya hak kazanmıştır.” ifadelerini kullandı.

Sulooca, devamında “Devlet, Türkler için büyük anlam ifade etmektedir. Devlet anlayışı Türkler için kutsal niteliğindedir, ayrıca daha organize bir yaşam sürdürmek için devletin kaçınılmaz olduğuna inanmaktadırlar. Türk toplu sadece kurdukları devletlere değil, yaşadıkları devletlere karşı da sadık vatandaşlardır. Türk toplumunun ülkenin en sadık vatandaşları olarak anılması da tesadüf değildir.” şeklinde konuştu.

‘Komisyona olan güven artıyor’

Komisyonun Ocak 2021’de kurulduğuna dikkat çeken Ayrımcılığı Önleme Komisyonu Başkanı İsmail Kamberi, “Asıl amacı ayrımcılıkla mücadele olan komisyonumuz çok kısa bir sürede bağımsız, profesyonel ve verimli bir kuruluş olarak entegre olmayı başarmıştır. Geçen yıla göre komisyonumuza sunulan dilekçe sayısı 3 kat artmıştır, bu komisyonumuza olan güvenin arttığının bir göstergesidir. Adaletsizliğe karşı mücadelemiz burada son bulmayacak, bu uğurda daha fazla emek vermemiz gerekecektir. Komisyonumuz kurulduğundan bu yana bir çok zafere imza attı, burada Gostivar’da bir okulda eğitim gören özel gereksinimli bir çocuğa karşı yapılan ayrımcılık, öğrencilere eşit seviyede burs imkanı, Roman vatandaşlarının yaşadığı bir semte su temin edilmesi gibi davalardan söz etmemiz gerekiyor.” dedi.

‘Türk ile Makedon toplumları arasındaki ilişkiler örnek teşkil etmektedir’

Sözlerinin başında tüm Türk toplumunun 21 Aralık Türkçe Eğitim Bayramı’nı kutlayan Kuzey Makedonya İçişleri Bakanı Oliver Spasovski, bu bayramın saygıyı hakettiğini ifade etti.

Spasovski yaptığı konuşmada “Makedon ve Türk toplumlarının arasındaki ilişkileri örnek gösterecek olursak; bu ilişkiler ülkemizdeki çok etnikli zengin yelpazenin önemli bir kısmını oluşturmakta ve kültürel ve toplumsal kalkınmada önemli bir rol üstlenmektedir. Bu ilişkiler güçlü sadakat, karşılıklı saygı ve iyi niyet temelleri üzerinde kurulmuştur. Yurttaşlarımızın bu dayanışması bir toplumun nasıl inşa edilmesi ve kalkındırılması gerektiğinin en bariz örneğidir.” ifadelerini kullandı.

Sözlerinin sonunda Spasovski, “Azınlık hakları özellikle multietnik ortamlarda, ilerlemek ve sisteme entegre olmak açısından sürekli bir gözleme ve diyaloga ihtiyacı vardır.” dedi.

’Ayrımcılık göçü tetiklemektedir’

Konuşmasında ayrımcılıkla ilgilim komisyonun yürüttüğü çalışmalara değinen Limko Beyzaroski, komisyon olarak ayrımcılığın önceden önlenmesi ve vatandaşların ayrımcılıktan korunması adına büyük bir sorumluluğa üstlendiklerini aktardı.

Beyzaroski konuşmasının devamında “Ayrımcılık iyi olan her şeye zarar veren, kötü olan her şeyi ise besleyen bir unsurdur. Ayrımcılık ülkemizi itibarlarını zedeleyen, ülkeyi yaşanmayacak hale getiren bir şeydir. Ayrıca ayrımcılık ülkeden yurtdışına göçü tetiklemektedir.” ifadelerini kullandı.

Beyzaroski “Azınlık topluluklar ayrımcılık konusunda asla endişelenmemelidirler. Çünkü nereden veya kimden geldiğine bakmaksızın her türlü ayrımcılıktan yasal olarak korunma altına alınmışlardır.” şeklinde konuştu.

‘Ayrımcılık gündeme getirilmedikçe kimsenin haberi olmaz’

Kosova Cumhuriyeti Eski Ombbudsman Yardımcısı İbrahim Arslan, “Ayrımcılığa maruz kalanlar bunu dile getirmediği sürece ayrımcılığı yapanlar bundan haberdar olmayacaktır. Ayrımcılık sürekli gündeme getirildiğindeyse burada bir şeylerin yolunda gitmediği anlaşılacaktır ve yanlış yapılan hareketlerin düzeltilmesi de mümkün olacaktır. Her nereden gelirse gelsin ayrımcılığa maruz kalanlar seslerini yükseltmelidirler. Balkan ülkelerinde ayrımcılıkla ilgili yasalar tartışmasız mükemmel seviyedeler. Hepsi Avrupa Birliği uyum yasaları kapsamındadırlar. Fakat iş uygulamaya gelince sorun yaşanıyor.” dedi.

Arslan, “Medya alanında bir örnek vermek istiyorum; Kosova’da devlet televizyonunda Arnavutça, Sırpça, Boşnakça, Türkçe ve Romanca program yapılmaktadır. Türk programında mesela Türklerin sorunları gündeme getiriliyor, Türkçe olarak. Romanlar sorunlarını Romanca gündeme getiriyor, Boşnaklar Boşnakça vs. fakat bu sorunların çözümü ellerinde olan çoğunluk orada nelerin gündeme getirildiğinden habersiz. Bu yüzden güçlü olan taraf tüm bu azınlık toplulukalardan temsilcilerin sorunlarını dinlemelidir. Bu şekilde sorunlara çözüm bulunabilir.” şeklinde konuştu.