Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump, ithal çelik ve alüminyuma yönelik gümrük vergileri hakkındaki nihai kararını açıkladı. Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması’na (NAFTA) dahil olan Kanada ve Meksika düzenlemelerden şimdilik muaf tutulurken ABD’nin bu ülkeler dışındaki ticaret ortakları bundan sonra ABD’ye yapacakları çelik ihracatlarında %25, alüminyumda ise %10 gümrük vergisi ile karşı karşıya kalacaklar.

Donald Trump ne yapmak istiyor?

ABD Başkanı Trump’ın Amerikan sanayisinin önde gelen isimleriyle Beyaz Saray’da yaptığı toplantıda, uzun yıllardır ABD ile diğer ülkeler arasında “adaletsiz ve ABD aleyhine” ticaret yapıldığını söylemişti. Trump, Twitter’da yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Çelik ve alüminyum endüstrilerimiz (ve daha niceleri) onyıllardır süren haksız ticaret ve kötü politikalar nedeniyle yok olmaya yüz tuttu. Ülkemizin, şirketlerimizin ve işçilerimizin daha fazla istismar edilmesine izin veremeyiz. Serbest, adaletli ve zeki ticaret istiyoruz.”.

ABD, ihraç ettiğinin 4 katı kadar çelik ithal ediyor. 100’den fazla ülkeden çelik satın alıyor. 2000 yılında 112 milyon ton çelik üreten ABD, 2016 yılında 86,5 milyon ton çelik üretti. Aynı şekilde, 2000 yılında 135 bin kişiyi istihdam eden sektörde, 2016 yılında yaklaşık 83 bin 600 kişi çalışıyordu.

Trump’ın korumacı ticaret politikaları ticaret savaşına yol açar mı?

Avrupa Komisyonu’nun finansal ilişkilerden sorumlu üyesi Pierre Moscovici, Avrupa’nın ABD ile ticaret savaşından kaçınmak istediğini, ancak Trump’ın girişimine karşı Avrupa Birliği’nin (AB) de yanıtını hazırlamakta olduğunu belirtti. Trump’ın uygulamayı yürürlüğe koyduğu taktirde onların da karşılık vermek için kullanabilecekleri silahlarının olduğunu söyledi.

Gümrük vergileri, özellikle Çin’den gelen ucuz ithalatın engellenmesini hedefliyor. Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, ABD ile bir ticaret savaşı durumunda gereken tepkiyi vereceklerini söyledi ve bu savaşın bütün taraflara zarar vereceği uyarısında bulundu.

Bu karar Türkiye’yi nasıl etkileyecek?

Dünyanın en büyük çelik ithalatçısı olan ABD, 2017 yılında çelik ithalatının %7’sini Türkiye’den gerçekleştirdi. Türkiye; Kanada, Brezilya, Güney Kore, Rusya ve Meksika’nın ardından ABD’ye en çok çelik ihraç eden 6’ıncı ülke konumunda bulunmaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre ihracatın yaklaşık %9’una karşılık gelen 1,2 milyar dolarlık bölümü ABD’ye yapıldı.

Ekonomist Arda Tunca, ABD’nin ticaret alanında Türkiye için önemi olsa da bir Avrupa ya da Çin kadar olmadığını, belirtti. Bu kararın belli şirketlerin üzerinde belli etkilerinin olacağını; ama genel olarak Türkiye ekonomisini etkileyecek bir unsur olacağını düşünmediğini, ifade etti. Fakat, yayılıp dünyanın her tarafında korumacılık önlemlerini arttıran bir süreci tetikliyor olacaksa, o zaman işlerin başka yere gideceğini, Türkiye’nin de buradan olumsuz etkileneceğini, açıkladı.