Alikoç Adının Doğrusu: ALAKOÇ’tur!
(Yer: Alakoç, Foto: İzzet İbrahimsoylu)
Alikoç mu, Alakoç mu?
Bu köyün doğru adı nedir?
***
Makedonya Kızılalma-Karaman Yörüklüğü’nün ikinci büyük Yörük köyü olan Alikoç’un doğru adı nedir?
Kızılalma-Karaman Yörüklüğü’ndeki Alikoç köyünün doğru adı: Alakoç’tur!
***
Ala, Türkçe bir kelime ve Türkçenin eñ eski kelimelerinden biridir. Alaca bulaca, allak bullak ikilemelerinin ilk kelimeleri olan alaca ve allak, al kelimesinden türemiştir. Al kelimesi ile Makedonya Kızılalma-Karaman Yörükleri’nde allem kâllem ikilemesi de bulunmaktadır.
Ala sıfatının, Türkçede hayvan adlarına da verildiği bilinmektedir. Buna örnek olarak Alageyik ve alabalık kelimelerini verebiliriz. Makedonya Kızılalma-Karaman Yörükleri’nde ala sıfatının, eñ az iki hayvan adında var olduğu saptanmıştır. Bunlar: Alakoç ve alaboyun köpektir. Meselâ, Kızılalma-Karaman Yörükleri, boynunda farklı renk olan köpeklere “ala boyun köpek” derler.
***
Ala, Türkçe bir kelimedir. Koç da Türkçe bir kelimedir. Alakoç, “ala” sıfatı ve “koç” adının birleşmesiyle meydana gelmiş, Türkçe bir birleşik addır. Alakoç, Kızılalma-Karaman Yörükleri’nde “boynunda karası olan koç” anlamına gelmektedir. Alakoç, “ala boyunlu koç” demektir.
***
Alakoç, Anadolu’da Karamanoğulları Beyliği döneminde alakoç bakan/yetiştiren bir “Yörük Cemâati”nin adıdır. Anadolu ve Balkanlarda baktığı/yetiştirdiği hayvanın adıyla bilinen birçok Yörük tâife ve cemâat adının var olduğu bilinen bir gerçektir. Örneğin, Anadolu’da sarı keçi bakan/yetiştiren bir tâifenin adı “Sarıkeçili”dir.
Türk Günü’nde (Osmanlı Döneminde) Karamanoğulları Beyliği sınırları içinden, Toros Dağları’ndan Makedonya’nın Aktaş Dağı’nın güneybatı eteklerine konan Yörük cemâatlerinden biri de “Alakoç Yörük Cemâati”dir. Aktaş Dağı’nda bir iki kez yer değiştiren bu cemâat adıyla daha soñra “Alakoç Yörük köyü” kurulmuştur. Günümüzde bu cemâat adı, köy adı olarak yaşamaya devam etmektedir. Ancak tek bir farkla: alakoç > alikoç olmuştur.
***
Zaman içerisinde Alakoç adı Yörükler arasında Alikoç şeklini almıştır.
***
Sözün özü, sözünü ettiğimiz köyün doğru adı: ALAKOÇ’tur!
- Bu haber 06-09-2019 tarihinde yayınlanmıştır.