Türkmenistan’ın kadim Anev kentinin 2024 Türk Dünyası Kültür Başkenti ilan edilmesi ve Mahtumkulu Firaki'nin doğumunun 300. yıl dönümü vesilesiyle Aşkabat’ta “Türkmen Diyarı- Kadim Kültürlerin Merkezi" konulu uluslararası konferans düzenlendi.

Türk Devletlerinin medya kuruluşlarının yanı sıra 15 ülkeden 90’nı aşkın medya temsilcisinin katılımıyla düzenlenen foruma Balkanlar’da yaşan Türk halklarını temsilen Kuzey Makedonya Devlet Televizyonu MRT4 Kanalı Genel Yayın Yönetmeni Erhan Hasip katıldı. 

Türk coğrafyasının basın yayın kuruluşlarının ilgi odağında olan forumun açılış konuşmaları Türkmenistan Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcısı Mehricemal Mammedova, Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) Genel Sekreteri Sultan Raev, Montreal Ticaret Yüksek Okulu Uluslararası İlişkiler ve İşbirlikleri Ofisinden Prof. Dr. Javad Mottaghi, “ITAR– TASS” Genel Müdür Yardımcısı Mikhail Gusman, Rusya Ulusal Televizyon Kanalı Russia 24’ün Orta Asya Muhabiri  Robert Frantsev, İslam İşbirliği Teşkilatı Üye Ülkelerinin Haber Ajansları Birliği Genel Müdürü Mohammed Bin Abd Rabbo Al– Yami, Avrupa Yayıncılık Birliği Eğitim İşleri Daire Başkanı Frédéric Frantz, “Yeni Medya Ağları” adlı platformun kurucularından, ünlü film yapımcısı Akim Mogaji ve Moskova Devlet Üniversitesi, Cumhurbaşkanlığı Akademisi ve Moskova Devlet Uluslararası  İlişkiler Enstitüsü Öğretim Üyesi, RT Televizyon Kanalı Protokol ve Dış İlişkiler Müdürü Anna Belikova tarafından gerçekleştirildi.

Açılışta yaptığı konuşmada Sultan Raev, hafta başından bu yana Türkmenistan’da yüksek seviyeli etkinlikler düzenlediklerini ve dün akşam uzun süre katılımcıların hafızalarında yer edecek “Anev 2024 Türk Dünyası Kültür Başkenti” açılış törenini gerçekleştirdiklerini vurguladı. Gerçekleştirilen etkinliklerin Türkmenistan’ın Türk Dünyası Kültür Başkenti programının çıtasını daha da yükselttiğinin kanıtı olduğunu kaydeden Raev, TÜRKSOY’un çalışmalarına her daim destek olan Türkmenistan Cumhurbaşkanı ekselansları Serdar Berdimuhammedov’a, Türkmen halkının Millî Lideri, Türkmenistan Halk Maslahatı Başkanı Gurbangulu Berdimuhammedov’a şükranlarını sundu.

Türk uygarlığının tarihteki yerine dikkati çeken Raev, “Elbette, Türk uygarlığı dünya uygarlığının ayrılmaz bir parçasıdır! Eski tarihin ve uygarlığın mirasçısı olarak Türk halkları beşerin gelişmesinin ilk aşamasından itibaren, sırasıyla gerek eski kaya resimleriyle gerek Orhun yazıtlarıyla olsun ilim ve felsefenin, edebiyat ve matematiğin, tıp ve astronominin gelişmesine yol açmıştır. Tarihte ilk büyük Cihan İmparatorluklarını ve Kağanlıkları kurmuşlardır. Şuşa’nın manevî kaynaklarından beslenerek Büyük Bozkır, Tanrı Dağları ve Isık-Göl gibi destanların mekânı olan kutlu topraklarda oluşup, Semerkant, Buhara ve Hive gibi büyük uygarlıklar ocağında pekişerek eski Merv ile Anev’de şekillenen Türk Kültürü; kadimden bu yana Göktürk Devleti sınırlarından Anadolu’ya ve Adriyatik denizine kadar uzanan büyük bir coğrafyayı kapsamaktadır! 

Bugün biz Türk kültürünün altın mirasının açılış törenini gerçekleştirirken, Türk Dünyası’nın yetiştirdiği Nizami Gencevî, Abay, Aytmatov, Ali Şîr Nevaî, Mahtumkulu Firakî, Yunus Emre gibi büyük insanların isimlerini gururla anmadan geçemeyiz! Türk Dünyası’nın gerek türkülerinde gerek şiirlerinde gerekse sözlerinde işte bu büyük insanlarımızın seslerini duyuyoruz! Bu, Türk Dünyası’nın sesidir. Bu, sonsuzluğun sesidir!” diye konuştu.

Sultan Raev konuşmasında kelimelerin gücü ve medyanın günümüzde oynadığı role de değinerek, “21. Yüzyılda sözün gücü ve kudreti en etkili silah ve bombalardan bile tesirlidir. Söz dünyayı koruyabilir, söz dünyayı sarsabilir. Atalarımız, barışın sözünü, uyumun sözünü bunlarla birlikte halkları birleştiren söze mücevher nazarında değerlendirmişler. Bu düşünce büyük şair ve filozof Muhtumkulu’nun şiirlerinin de özüdür. Türk Dünyası’nın işte bu tarifi yapılan sözün, düşüncenin platformunu oluşturması gerek. Bugünkü medya formunun asıl misyonunun “Sözün barışa, dirliğe, birliğe hizmet etmesi gerek” şeklinde olması gerektiğini düşünüyorum. Bu bağlamda saygıdeğer basın mensupları sizlerin rolü tarif edilemez. Mesleki tarafsızlığınız dünyayı değiştirmeye ayrıca katkı sağlayacaktır. Günümüzde, dünya bir dizi zorlu sınavla karşı karşıya. Küresel salgınlar, ekonomik belirsizlikler, siyasi gerilimler ve iklim değişiklikleri gibi zorlayıcı faktörler, toplumları etkisi altına alıyor. Bu tür bütün olumsuzluklardan bizleri ancak kültür koruyacak, kurtaracaktır, Kültürün, gerçek ve hakikatin hiçbir alternatifi yoktur!

Haberler, belgeseller, filmler, müzikler ve diğer medya içerikleri, kültürel alış verişin ve anlayışın yayılmasında, toplumsal farkındalığın artmasında ve bilginin paylaşılmasında bugün daha önce hiç olmadığı kadar etkili. Sizler, cesur, dürüst ve millî olma vazifesini üstlenen bireyler olarak toplumun sesi olma ve bilgiye erişim hakkını sağlama alma açısından hayati bir görev üstleniyorsunuz. Yaratıcılığınız ve yenilikçi yaklaşımlarınız sayesinde farklı kültürler arasında köprüler kurulmasını, anlayışın ve iş birliğinin artırılmasını sağlıyorsunuz. Bu çok kritik bir görev!  TÜRKSOY olarak biz her zaman yanınızdayız ve destekçiniz olacağız!” ifadelerine yer verdi.”

Aşılış konuşmalarının ardından çeşitli başlıklardaki oturumlara geçildi.

TÜRKSOY  İletişim ve Bilişim Daire Başkanı  Salim Ezer’in moderatörlüğündeki “Medya Yoluyla Birlik: Türk Dünyası’ndan Bakış Açıları” başlıklı oturumda TRT Genel Müdür Yardımcısı Hasan Öymez, TRT Avaz Genel Koordinatörü Sedat Sağırkaya, Özbekistan Millî Medya Birliği Başkanı Kudratkhuja Sherzodkhon, Moskova Devlet Üniversitesi, Rusya Cumhurbaşkanlığı Akademisi ve Moskova Devlet Uluslararası İlişkiler Enstitüsü Öğretim Üyesi, “Şarkşinaslar Kulubü” Kurucusu, RT Televizyon Kanalı Protokol ve Dış İlişkiler Müdürü Anna Belikova, Türkmenistan Bilimler Akademisi Mahtumkulu Dil Edebiyat ve Ulusal El Yazmaları Enstitüsü  Modern Türkmen Dili ve Tarihi Bölümü Başkanı Ogulnabat Gochova’nın moderatörlüğünde “Mahtumkulu Firaki’nin Yaratıcılığı ve Dünya Edebiyatı Üzerindeki Etkisi” konulu oturumda Türkiye Cumhuriyeti «Türkmeneli TV» Müdürü Mehmet Hanefi Uzunçam, Kırgız Cumhuriyeti Gazeteciler Birliği Başkanı Abdıkadır Sultanbayev, Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı'na bağlı "Teleradiocomplex" Yöneticisi Aldan Nagashybek, Özbekistan Cumhuriyeti Celaleddin Menguberni Vakfı Başkanı, Tarih Bilimleri Profesörü Bekzod Abdurahimov,

Montreal Ticaret Yüksek Okulu Uluslararası İlişkiler ve İşbirlikleri Ofisinden Prof. Dr. Javad Mottaghi’nin moderatörlüğünde gerçekleştirilen “Haberler, İnternet Siteleri, Yapay Zeka – Sosyal Ağların Gelişimi ve Rolü” konulu oturumda Avrupa Yayıncılık Birliği Eğitim İşleri Müdürü Frederic Franc, “ITAR– TASS” Genel Müdür Yardımcısı Mukhail Gusman, Rusya Uluslararası Televizyon ve Radyo Şirketi "MİR" Eğitim Departmanı Başkanı İrina Kuzminskaya, “Big Asia” Medya Şirketi Genel Müdürü Aleksandr Lebedev,

“Yeni Medya Ağları” adlı platformun kurucularından, ünlü film yapımcısı Akim Mogaji’nin moderatörlüğündeki “Filmlerin Televizyon Üzerine Etkisi” konulu oturumda ise Özbekistan Cumhuriyeti Sinematografi Ajansı Genel Müdür Yardımcısı Shukhratulla Rizaev, Uluslararası "Altın Şövalye" Film Forumu Temsilciliği Başkanı Dali Okropiridze, Büyük Britanya "New Media Design" adlı şirketin Müdürü İlhami Ümit Erzurumlu bildirilerini sundular.

Forum Sonuç Bildirisi’nin okunmasının ardından aile fotoğrafının çekilmesiyle sona erdi.