Sergi açılışı öncesinde Makedonya’daki Yahudilere Yapılan Soykırımı Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Pepo Levi ve Arnavutluk Devlet Arşivi Genel Müdürü Get Ndoç arasında işbirliği anlaşmasına imza atıldı.

Sergiye katılan Ohri Çerçeve Anlaşmasının Uygulanmasından Sorumlu Başbakan Yardımcısı Musa Caferi, bölgedeki kültürel kurumlar arası işbirliklerinin insanlar arası işbirliğini geliştireceğine dikkat çekti.

Makedonya ile Arnavutluk arasındaki bu iki kültürel kurumun işbirliğinin de söz konusu sergiyle taçlandığını kaydeden Caferi, “Bizi uzaklaştıran değil, yakınlaştıran değerleri ortaya çıkarmak ortak geleceğimiz açısından büyük önem taşıyor” ifadelerini kullandı.

Makedonya’daki Yahudilere Yapılan Soykırımı Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Pepo Levi, kültürel, sosyal ve bilim alanındaki değerlerin arttırılmasıyla, yeni nesilleri için huzurlu bir ortak yaşam alanı bırakmak istediklerini söyledi. Levi, Avrupa’da artan Yahudi karşıtlığına karşı bu tür sergilerle yapılan zulmü ortaya çıkardıklarını sözlerine ekledi.

Arnavutluk Devlet Arşivi Genel Müdürü Get Ndoç, kendi arşivlerinden seçtikleri belgelerin sergide yer aldığını söyledi. Ndoç, imzalanan işbirliği anlaşmasıyla birlikte bilgi ve belge paylaşımında gelişme kaydedileceğini belirtti.

Konuşmaların ardından Ndoç, Başbakan Yardımcısı Musa Caferi, Arnavutların Ruhani ve Kültürel Mirası Enstitüsü Başkanı Skender Asani ve Yahudi Soykırımını Anma Müzesi Müdürü Goran Sadikariyo’ya, sergide yer alan belgelerden oluşan kitabı hediye etti. 

AB İşlerinden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Fatmir Besimi, çeşitli bakanlıkların temsilcileri, sivil toplum teşkilatlarının üyeleri de sergi açılışında yer aldı.

Sergi, 94-44 yılları arasında Makedonya, Bulgaristan, Sırbistan, Bosna Hersek, Avusturya, Almanya’dan kaçan ve Arnavutluk’a yerleşen Yahudilere ilişkin 700 belgeyi içeriyor.

İmzalanan işbirliği anlaşmasıyla, iki kurum arasında arşivde bulunan dergi, belge, fotoğraf, görüntü başta olmak üzere bilgi paylaşımını içeriyor.

İkinci Dünya Savaşı sırasında, 7144 Makedonyalı Yahudi (ülkede yaşayan Yahudilerin %98’i) bir ay içerisinde Treblinka kampına gönderildi.