Geçtiğimiz günlerde Üsküp’ün Stone Brige Otelin’de Makedonya, Arnavutluk, Kosova, Bosna ve Hersek, Karadağ, Sırbistan ve Hırvatistan’dan düşünce kuruluşların temsilcilerinin katılımı ile “Batı Balkanlarda Güvenlik Geçiş Süreçleri- çatışma bölgelerinden güvenli topluma?” konferansı düzenlendi.

Analytica Düşünce Kuruluşu ve Belgrad Güvenlik Politikaları Merkezi (BCBP) ortaklığında düzenlenen konferansta Balkanların güvenli bölge olup olmadığını tartışan uzmanlar çıkış yolunun bölgenin AB ve NATO’ya girmekte olduğunu ifade ettiler.

Analytica Düşünce kuruluşunda araştırmacı olarak görev yapan Andeya Bogdanovski,  konferansın bölgenin güvenlik birliğine ne kadar yakın olduğunu saptamak amacıyla yapıldığını belirtti.

Bogdanovski, araştırmacıların tüm bölge ülkelerinde 3 yıllık süreçte araştırmalar yaptıklarını söylerken, akademi dünyasında bölgenin bir güvenlik birliğine dönüşüp dönüşmediği tartışmalarını başlatabileceğini, bölgenin şu anda stabil bir durumda olduğunu sözlerine ekledi.

AB ve NATO üyelik süreçleri, Belgrad ve Priştine arasında ilişkilerin normalleştirilmesi için varılan anlaşmanın bölgedeki istikrarı arttırdığına dikkat çeken Bogdanovski, Makedonya ve Bosna Hersek'in AB yolundaki engellerinin kaldırılması gerektiğini dile getirdi.

BCBP’de Sonja Stojanovic Gajić, “Bu günkü konferans bölgenin bağımsız araştırma merkezlerin bir tacı olarak değerlendiriyorum” dedi.

Sırbistan ve Kosova’da Kosova’daki düşünce merkezi ile yaptıkları bir kamu araştırmasın sonucunda bölgede yakın zamanda bir çatışmanın beklenmediğini ifade eden Gajiç, ki ülkede de özellikle gençlerden oluşan bir grubun da çatışma beklentisi içerisinde olduklarını belirtti. 

İktidarda olmayan bazı partilerinde barış taraftarı olmadıklarını kaydeden Gayiç, kamuoyunu yönlendirmede siyasilerin tutumu önemli olduğunu vurguladı.  

 Güvenlik Araştırmaları Merkezi (CSS) Denis Hacoviç, amaçlarının 1990’li yıllarda yaşanan olayların bir daha tekrarlanmaması için polis, asker ve diplomatların işbirliğinin bölgede milletler arası ilişkilerin iyileşmesindeki katkılarını sunduklarını ifade etti.

Daha önce bölgesel işbirliğinin çerçevesini AB ve NATO’nun çizdiğini hatırlatan Hacoviç, son dönemde bu işbirlikleri daha çok ikili ve bölgesel inisiyatifleri çerçevesinde ele alındıklarını ifade etti. 

Batı Balkanlardaki düşünce kuruluşları bir araya geldiğini ifade eden Belgrad Güvenlik Politikaları Merkezinden Filip Ejdus, bu projenin daha büyük çaplı olduğunu ve birkaç yıl devam ettiğini belirterek bunun bir ayağı olduğunu belirtti. Amaç, güvenli topluluklarının varlığı olduğunu ifade eden Filip, artık Balkan devletleri sorunlar için savaşa başvurmadıklarını belirtti. Bununla birilikte istenilen düzeye gelinmediğini ve siyasi alanda ortak coğrafi mensubiyet ile ortak kimliğin henüz oluşmadığını ve bunun AB ve NATO süreci tamamlanmadan oluşmayacağını da ifade etti.