Eskiden beri Manastır’da Salı ve Cuma günleri pazar günleridir. Bu nedenle, ''Yeni Balkan'' ekibi güneşli havadan yararlanarak Salı günü şehir merkezindeki eski çarşı sokaklarında dolaşmaya başlıyoruz. Biz, çarşı esnafı ile bugünü ve geçmişi, planları, vizyonları ve karşılaştıkları sorunları konuşmak istedik.

Çarşıya girdiğiniz anda ilk izlenimler şaşırtıcı, neredeyse dükkanların yarısı çalışmıyor. Bunların bir kısmında ağır metal kepenkleri indirilmiş, diğerlerinde ise satılık veya devren kiralık yazılarını görüyoruz. Eski mesleklerden çok fazla kalmamış-birkaç berber, terziler, leblebiciler ve o kadar. Diğer dükkanlar butikler, plastik ürünlerin satıldığı dükkanlar, döviz büroları, kafeterya olarak çalışıyor.

Konuştuğumuz çarşı esnafı uzun zaman çarşıdaki durumun böyle olmadığı, bu kadar çok dükkanın boş olmadığı, Osmanlı döneminde Manastır çarşısının çok iyi çalıştığını, bugünlerde ise devlete verilen yüksek vergiler ve yoksulluk nedeniyle çarşının yok olduğunu söylüyor. Kiralar yüksek olmasa da, haftada iki üç dükkanın kapandığını belirten esnaf Salı ve Cuma günlerinde de çarşının durgun olduğunu söylüyor.

Manastır, Makedonya'nın en önemli zanaat merkezlerinden biri olarak 19. yüzyılda 140 zanaat ve mesleğin varlığından bahsediliyor. Tüm bunlar otuz farklı pazarda, farklı sokaklarda, özel esnaf teşkilatları halinde toplanmış At Pazarı, Koyun Pazarı, Tahıl Pazarı, Tuz Pazarı, Pekmez Pazarı, Odun Pazarı ve diğerleri kollarını açarak ağırlayacaktı. Eski Manastır Çarşısı yaklaşık 900 dükkanı ile her şeyin üretildiği ve her şeyin satıldığı şehrin damarını oluşturuyordu. Çarşı içinde terziler, sırmacılar, kunduracılar, çarıkçılar, kalaycılar, gümüşçüler, fırıncılar, simitçiler ve börekçiler çalışıyordu.

Manastır çarşısı bugün ise sessiz ve boş. Az sayıda alıcılar sadece temel ihtiyaçlar için gerekli malzemeleri satın alıyor.