Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), Litvanya’da yaşayan Kırım Türklerine çeşitli alanlarda gerçekleştirdiği projelerle destek oluyor ve Türk kültürünün Doğu Avrupa’da yaşatılmasına katkı sağlıyor.

TİKA desteğinde Litvanya’nın Trakai kentinde  gerçekleşen ve Litvanya’daki Tatar Türkleri  Kültürel Faaliyetlerin Desteklenmesi Projesi çerçevesinde,  Litvanya Müslüman Dini Topluluklar Konseyi “Altınorda’nın Ok ve Yayları” etkinliği düzenlendi. Moğolca “çadır, otağ” anlamına gelen ‘orda’ kelimesi ve devletin kurucusu Batu Han’ın ak otağının üst kısmının altın yaldızlı olması sebebiyle, devlete Altın Orda veya Ak Orda da denmiştir.

Türk Tatar geleneğinin uygulamalar ve törenlerle anlatıldığı programa T.C. Vilnius Büyükelçisi Gökhan Turan, Azerbaycan Cumhuriyeti Vilnius Büyükelçiliği Müsteşarı’nın yanı sıra Kazakistan, Özbekistan, Polonyalı vatandaşlar ve Litvanya’da yaşayan Türk asıllı toplulukların temsilcileri katıldı.

Etkinlikte söz alan Litvanya Müslüman Dini Topluluklar Konseyi Başkanı Müftü Aleksandras Beganskas yaptığı kısa konuşmada  “Elimdeki bu Ok ve Yay, 1410'daki Zalgris (Grunwald) Savaşı'nda, Töton Şövalyelerine karşı Avrupa'da kazanılan ilk büyük zaferde Kırım Türkleri’nin Polonya ve Litvanya ordularına verdiği desteği sembolize etmekte olup, o günden bu yana Kırım Türkleri’nin  Litvanya’da 700 yılı aşkın bir süredir varlıklarını nesilden nesile aktarılan kültürel değerleri sayesinde sürdürebildiklerini, bunun da Kırım Türk (Tatar) kültürünün sağlam köklere sahip olduğunun bir göstergesi” olduğunu ifade etti.

Etkinlikte ayrıca Litvanya Okçuluk Federasyonu eğitimcileri tarafından okçuluk atölyesi gerçekleştirilerek, katılımcılara Kırım Türk (Tatar) kültürünün yerel ürünleri ikram edildi.

Kırım Türkleri Yaz Okuluna TİKA Desteği

Tatar Kültür Merkezi tarafından bu yıl yedincisi düzenlenecek olan Kırım Türkleri Yaz Okulu programı 2014 yılından beri TİKA ile Litvanya Kültür Bakanlığı ve Kültür Konseyi tarafından destekleniyor. Litvanya’da yaşayan soydaş ve akraba toplulukların milli benlik ve kültürlerinin korunması ve gelecek nesillere aktarılması hedeflenen bu projede 100’lerce Kırım Türk Gencine  yönelik güreş, okçuluk, binicilik, müzik; Türk ve Tatar halk dansları ile el sanatları gibi alanlarda çeşitli faaliyetler yürütülüyor.

TİKA Kovid-19 Sürecinde Kırım ve Karay Türklerini Yalnız Bırakmadı

TİKA Kovid-19 sürecinde uygulamaya koyduğu Gıda Destek Programı kapsamına Litvanya’yı da dahil etmiş ve Litvanya’nın 8 farklı bölgesinde 14 yy’den itibaren Litvanya’da yaşayan Kırım ve Karay Türklerinden oluşan 100 aileye gıda kolileri dağıtılmıştı. Programda, ayrıca, Vilnius’taki Ulusal Onkoloji Enstitüsü’nde Kovid-19 ile mücadele eden Litvanyalı sağlık çalışanları ve hastalardan oluşan 500 kişiye, ülkemizin Litvanya ile dayanışmasını göstermek üzere Litvanya’daki Tatarlar tarafından hazırlanan sıcak yemek dağıtımı da gerçekleştirilmişti.

Litvanya Kırım ve Karay Türkleri

Baltık ülkelerinde yaşayan yaklaşık 10.000 Kırım Türkü’nün 3500 ü Litvanya’da yaşıyor.

Litvanya’nın ikinci büyük şehri olan Kaunas’ta 1933 yılında yaptırılmış olan, ancak zaman içinde tahribata uğrayan Kaunas Camisi TİKA tarafından restore edilerek ibadete açıldı.

Dil, gelenek ve görenekleri itibariyle Litvanya Kırım Türkleri ile aynı kültür bağına sahip Karay Türkleri de 1397 yılından itibaren Litvanya’da yaşıyorlar. Musevi inancına sahip Karay Türkleri’nden 300 aile bugün Litvanya’da yaşıyor ve Kıpçak Türkçesi ile iletişim kuruyorlar.

TİKA kültür, din ve dile mozağine sahip Balkanlar ve Doğu Avrupa’da toplumsal yapıları muhafaza edebilecek ve barışa katkı sağlayabilecek nitelikteki projeleri hazırlayarak uygulamaya koymaya devam ediyor.  

TİKA