Anayasa değişikliğine ilişkin teklif meclis genel kurulunda: ‘Yeterli çoğunluk henüz sağlanamadı’
Kuzey Makedonya Cumhuriyeti Meclisi bugün 123’üncü oturumunu düzenliyor. 70 milletvekilinin ‘evet’ 47 milletvekilinin ise karşı oyuyla tek maddelik gündem meclis tarafından onaylandı. 123’üncü oturumun tek maddesi ise Anayasa değişikliği.
Oturumda ilk söz alan Başbakan Dimitar Kovaçevski oldu. Kovaçevski, hükümet tarafından meclise sunulan Anayasa değişikliği teklifinin gerekçelerini açıkladı. Başbakan, bu kararın Makedonya tarihinde alınacak en önemli karar olduğunu vurgu yaparak, Kuzey Makedonya’nın AB entegrasyon sürecine işaret etti.
Başbakan Kovaçevski’nin konuşmasının ardından mecliste yer alan bir çok parti milletvekili konuyla alakalı söz aldı.
Kabul edilmesi için üçte iki çoğunluk gerektiren Anayasa değişikliğine ilişkin teklifin oylamaya ne zaman sunulacağı ise merak konusu.
‘Bugünkü gelişmelerden yeterli çoğunluğun sağlanamadığı neticesine varabiliriz’
TDP Genel Başkanı ve Milletvekili Beycan İlyas, gazetemize yaptığı açıklamada mecliste bugünkü gelişmelerden anlaşılacağı üzere Anayasa değişikliğinin yapılması için henüz üçte iki çoğunluğun sağlanamadığının neticesine varılabileceğini aktardı.
İlyas açıklamasında “Oturumdaki konuşmalar tamamlandıktan sonra malumunuz komisyondan geçen bir teklif söz konusu dolayısıyla oylamaya sunulması için hukuki anlamdaki tüm şartlar yerine getirişmiştir. Bugünkü gelişmeler göz önünde bulundurulacak olursa değişikliğin yapılması için üçte iki çoğunluğun sağlanamadığı neticesine varabiliriz. Bizleri önemli bir süreç bekliyor. Önümüzdeki aylarda büyük bir ihtimalle yıl sonuna kadar bu Anayasa değişikliklerinin yapılması gerekecek. Süreç nasıl gelişecek, yeterli çoğunluk sağlanabilecek mi, hep birlikte göreceğiz.” dedi.
‘AB tam üyelik sürecine destek vermeye devam edeceğiz’
Bunun uzun bir süreç olacağını aktaran İlyas, “Şu anda kulislerde konuyla ilgili herhangi bir şey konuşulmuyor. Ana muhalefet partisinin bu konuyla ilgili duruşu belli. Buna ek olarak, bazı Arnavut partilerinin dil kullanımı maddesine ilişkin yüzde 20 sınırlandırılmasının kaldırılması konusundaki ısrarları söz konusu. Dolayısıyla bütün bunlar göz önünde bulundurulduğunda zor bir süreç olacağı kesin. Ülkemiz için önemli bir mesele. Aslında meclisimiz bugün tarihi ana oturumlarından birisine başladı. Biz Türk Demokratik Partisi olarak, programımızda da yer alan Avrupa Birliği’ne tam üyelik sürecine desteğimizi verdik, destek vermeye de devam edeceğiz. Bu bize göre hem coğrafi olarak bulunduğumuz bu kıtada, en büyük ekonomik ve siyasi birliktelik olan Avrupa Birliği’ne üyelik hem ülkemiz için hem de halkımızın en çok ihtiyaç duyduğu ekonomik refahı kazanmak açısından iyi bir fırsat. Biz buna destek vereceğiz.” dedi.
‘Bazı girişimlere karşı duruşumuzu net bir şekilde sergiledik’
Anayasa değişikliği teklifine eklenmek istenen bazı unsurlara karşı çıktıklarını aktaran Milletvekili İlyas, “Değişiklik teklifine gelecek olursak, Anayasa’nın giriş kısmında kurucu unsur olarak belirtilen milletlere 6 millet daha eklenecek. Daha önce gazeteniz aracılığıyla kamuoyuna bildirdiğimiz gibi bizler Adalet Bakanlığı tarafından kurulan komisyonda bu değiştirgeler hazırlanırken yaptığımız girişimler sonucunda teklif edilen bir milletin ve bunun yanında hala tarihsel anlamda tartışılan bir grubun millet olarak dahil edilmesi karşısında net bir duruş sergiledik. Anayasa değişikliği teklifi ilk haliyle meclise hükümet tarafından sunuldu, burada herhangi bir sıkıntı yok.” sözlerini sarf etti.
Beycan İlyas sözlerini “Süreci hep birlikte takip edeceğiz. Ülke adına tarihi bir olay. Gereken bütün katkıyı sunmaya devam edeceğiz. Ve bizim için en önemli mesele; bütün bu değişiklikler yapılırken özellikle Makedonya’da yaşayan Türklerin hak ve hukukuna herhangi bir zarar gelmemesi konusundaki dikkatimiz hassasiyetle devam edecek. Biz bu hakların koruyucusu olmaya devam edeceğiz.” ifadeleriyle sonlandırdı.
AB sürecinin devam etmesi için Anayasa değişikliği şartı
Bulgaristan’ın talepleri üzerine Kuzey Makedonya Avrupa Birliği ile müzakerelerini sürdürmesi için Anayasanın giriş kısmındaki kurucu unsur olarak belirtilen halkların yanına Bulgar halkını da eklemesi gerekiyor.
Hükümet tarafından meclise sunulan teklif ile Anayasanın giriş kısmında yer alan mevcut halkların yanına kurucu unsur milletler olarak sırasıyla Bulgar halkı, Hırvat halkı, Karadağ halkı, Sloven halkı, Yahudi halkı ve Mısır halkının eklenmesi öngörülüyor.
Anayasa değişikliği süreci nasıl işliyor?
Anayasa değişikliği süreci üç aşamadan oluşuyor. Birinci aşamada Anayasa değişikliğinin tartışmaya açılması için üçte iki çoğunluk gerekiyor.
İkinci aşamasında ise teklif taslağının onaylaması geliyor. Taslağın onaylanması için toplantıya katılan milletvekillerinin salt çoğunluğunun elde edilmesi yeterlidir.
Üçüncü aşamada ise Anayasa değişikliğine ilişkin değiştirgelerin oylanması yapılıyor. Bunun için de mecliste üçte iki çoğunluğu yani toplam 80 milletvekilinin ‘evet’ oyu gerekiyor.
- Bu haber 18-08-2023 tarihinde yayınlanmıştır.