Balkanları yakından tanıyan Mustafa Tutkun, Türkiye Diyanet Vakfının yeni Genel Müdürü oldu. Gazetemize röportaj veren Tutkun, TDV’nin genel olarak çalışmaları hakkında bahsederken, Balkanların Türkiye için önemine değindi. Tutkun, Üsküp’te bin 500 kişinin ibadet yapabileceği yeni bir caminin de müjdesini verdi.

TDV olarak “Yeryüzünde iyilik egemen oluncaya kadar” sloganıyla hizmet götürüyorsunuz dünyanın dört bir tarafında. Bunlardan biraz bahseder misiniz?

Türkiye Diyanet Vakfı din hizmetlerinin daha geniş kitlelere ulaşması ve dini hizmetlerde görev alacak neslin yetiştirilmesi gayesiyle bundan 41 yıl önce kuruldu. Alicenap milletimizin güçlü desteği, Vakfımızın ve Vakfımıza gönül veren insanların gayretli çalışmalarıyla büyüyerek yedi kıtaya ulaştı. Yıllar önce toprağa atılan tohum meyvesini verdi ve çok şükür vakfımız bugün dünya çapında etkili çalışmalar yapan uluslararası bir sivil toplum hareketi haline geldi.

Türkiye’de şube sayımız 1.000’e ulaştı. Dünyanın 135 ülkesinde faaliyetlerimiz var.  “İnsanların en hayırlısı, insanlara faydalı olandır” düsturuyla bütün insanlığın hizmetinde olma gayesiyle çalışıyoruz. Bu çerçevede, gerek Türkiye’de gerekse dünyanın dört bir yanında eğitimden kültüre, sosyal ve hayri hizmetlerden dini hizmetleri destekleme faaliyetlerine ve uluslararası yardım çalışmalarına kadar geniş bir alanda, din, dil, ırk, renk ve cinsiyet ayrımı yapmadan faaliyetlerimizi sürdürüyoruz.

TDV Genel Müdürlüğü görevine mayıs ayı içerisinde başladınız, ondan önce de genel müdür yardımcısı olarak görev yapıyordunuz. Bundan sonra vakfın çalışmalarında ne tür yenilikler bekleyebiliriz?

Öncelikle beni bu vazifeye layık gören Diyanet İşleri Başkanımız ve Türkiye Diyanet Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanımız Sayın Mehmet Görmez Hocama, Mütevelli Heyetimize çok teşekkür ediyorum. Genel Müdür Yardımcısı iken Rabbimin rızasını kazanabilmek için çalıştım. Bugün de aynı duygularla çalışmaya devam edeceğim. Sorumluluk ve yükümüz bir kat daha arttı ama hedeflerimizde değişen bir şey olmadı. Biz yine aynı hedeflere doğru var gücümüzle yürümeye devam edeceğiz. Hedefimiz Allah’ın razısını kazanacak çalışmalar yapmak ve projeler üretmek. Bütün çalışma arkadaşlarımız, gönüllülerimizle birlikte gece-gündüz demeden, yurt içi ve yurt dışı demeden, iyiliği yeryüzüne egemen kılmak için çalışacağız.

İslam coğrafyası bugün tarihin en zor süreçlerinden geçiyor. Bugün bütün dünyada insanlığın vicdanını kaybettiği, merhametin azaldığı, kalplerin katılaştığı bir dönemi yaşıyoruz. Böyle bir ortamda bütün mazlumlar umutlarını Türkiye’ye bağlamış durumda. Türkiye Diyanet Vakfı da gönül coğrafyamızda yaptığı çalışmalarla mazlumların umudu haline geldi. Bu doğrultuda daha çok mağdura, mazluma, gözyaşı döken ümmetin her ferdine ulaşma gayreti içerisinde olacağız.

Balkanları yakından tanıyorsunuz. TDV olarak Balkanlarla ilgili bugüne kadar neler yapıldı, neler yapılacak?

Doğal güzellikleri ve jeopolitik ehemmiyeti ile kadim bir tarihe beşiklik eden Balkan coğrafyası, tarihi ve kültürel bağlarımız dolayısıyla milletimizin gönlünde silinmez bir yer edinmiştir. Osmanlı medeniyetinin engin hoşgörüsü ile yoğrulmuş bu topraklarda yaşayan kardeşlerimizle tarihi, kültürel ve insani bağlara dayanan dostluğumuz bugün de bütün canlılığıyla sürmektedir.

Yeryüzünde iyiliğin egemen olması vizyonu ile çalışan uluslararası bir sivil toplum hareketi olarak, bölgede eğitim-kültür faaliyetleri, Ramazan programları, Kurban organizasyonu, insani yardım çalışmaları düzenliyoruz. Vakfımızın eğitim ve burs programları kapsamında bölgeden çok sayıda öğrencimize Türkiye’de, imam hatip liseleri ve ilahiyat fakültelerinde eğitim imkanı sağlıyoruz. Eğitimlerini Türkiye Diyanet Vakfı desteğiyle Türkiye’de tamamlayarak ülkelerine dönen yüzlerce öğrencimiz var. Bu öğrencilerimizin ülkelerinde çok üst düzeylerde görev aldıklarını ve buradaki kardeşlerimiz için çok güzel çalışmalar yaptıklarını görmek gerçekten bizleri mutlu ediyor. Bölgeye yönelik eğitim ve kültür hizmetlerimiz gelecek dönemde de artarak devam edecek inşallah.

Bunların yanı sıra gelen talepler doğrultusunda bölgedeki Müslüman kardeşlerimizin ibadet edebilmeleri için camiler inşa ediyor, yıkılan camiler ve tarihi yapıların restorasyonuna da destek veriyoruz.

Bölgedeki ecdat yadigarı tarihi camilerimizin restorasyonunu önemsiyoruz. Balkanlar’da, Osmanlı tarafından inşa edilen ilk eser olma özelliğine sahip olan Kosova Sultan Murad Hüdavendigar Türbesi’nin restorasyonunu Türkiye Diyanet Vakfı olarak yaptırdık. Yine Bosna’daki savaşta Sırplar tarafından yıkılan Ferhadiye Camii, TİKA ve Türkiye Diyanet Vakfı destekleriyle yeniden inşa edilerek geçen ay ibadete açıldı. Bunlar bölgede bu anlamda yaptığımız onlarca çalışmadan sadece birkaç tanesi. Bölgedeki yeni cami projelerimiz de devam ediyor.

Halen Arnavutluk’un başkenti Tiran’daki caminin inşaatı büyük bir hızla sürüyor. Çok sayıda Müslümanın yaşadığı Tiran’da, yeterli ibadet mekanı olmadığı için Müslümanlar özellikle cuma ve bayram namazlarını caddelerde kılmak zorunda kalıyor. Arnavutluk’taki Müslümanlarının talebi doğrultusunda yapımına Mayıs 2015’te başlanan ve buradaki kardeşlerimizin 100 yıllık cami hasretini sona erdirecek Tiran Namazgah Camisini 2018 yılında tamamlamayı planlıyoruz.

Priştine Camii ve Külliyesi de proje aşamasında. Kosova’nın başkenti Priştine'nin merkezinde 7 bin kişinin ibadet edebileceği bir cami inşa etmeyi planlıyoruz. Klasik Osmanlı mimari tarzında yapılacak olan cami külliyesinde, konferans salonu, dükkânlar, sergi salonu, eğitim birimleri, kreş, aşevi, abdesthaneler ve otopark yer alacak.

Makedonya Üsküp’e de Türkiye Dyanet Vakfı olarak 1500 kişinin ibadet edeceği bir cami inşa edeceğiz. Caminin projesi hazır. Yasal işlemler tamamlandıktan sonra yakın zamanda yapımına başlayacağız. Makedonya Müslümanlarına şimdiden hayırlı ve mübarek olsun camimiz.

Yıllardır Balkanlardan burslu olarak öğrenci okutuyorsunuz, bugüne kadar Balkanlardan kaç öğrenci okuttunuz ve özel olarak Makedonya’dan (imam hatip, üniversite, yüksek lisans, doktora). Mezun olan öğrencilerle diyaloğunuz devam ediyor mu?

Medeniyetimizi dünyada söz sahibi kılacak ve daha ileriye taşıyacak olanın; eğitimli, çalışkan ve her zaman hikmetin takipçisi olmayı ilke edinmiş, nitelikli bir nesil olduğunun farkındayız. Bu noktadan hareketle eğitim alanındaki çalışmalar büyük önem veriyor; kalpleri insan, vatan, ümmet ve din sevgisiyle dolu nesiller yetiştirmek için çalışıyoruz.

Vakfımız, kurulduğu günden bu yana, köklü medeniyet mirasımızı idrak etmiş, ümmetin derdiyle dertlenen, özgüveni yüksek, alanında uzman nesiller yetiştirmek için eğitim faaliyetlerine öncelik vermektedir.

Eğitim faaliyetlerimiz kapsamında, başarılı öğrencilere burs veriyor, yükseköğrenim öğrenci yurtları, öğrenci konuk evleri, kolej ve üniversite açıyoruz. Türkiye Diyanet Vakfı olarak eğitim faaliyetlerimizi büyük bir heyecanla sürdürüyoruz.

2010 yılı öncesi Vakfımız aracılığıyla ülkemize 30 ülkeden öğrenci gelirken, uluslararası öğrenci programlarımızı çeşitlendirdik ve ülke sayısını artırdık. Vakfımız, Uluslararası İmam Hatip Lisesi, Uluslararası İlahiyat Programı, Uluslararası Öğrenci Programı gibi projelerle bugün 108 ülkeden öğrencilere Türkiye’de eğitim imkânı sunarak milletler arasında gönül köprüleri kurmaktadır.

Halen, Uluslararası İmam Hatip Liseleri ile lisans, yüksek lisans ve doktora düzeyinde dünyanın 108 ülkesinden toplam 2.404 öğrenci ülkemizde eğitim görmektedir.

Balkanlar, eğitim faaliyetlerimizin başladığı ilk günden bu yana öncelik verdiğimiz bölgeler arasında yer almaktadır. Vakfımız 1999 – 2016 yılları arasında Balkanlar bölgesinden 9 farklı ülkeden 1.168 öğrenciyi desteklemiş, öğrencilerin bütün masrafları Vakfımız tarafından karşılanmıştır. Bu öğrencilerin 539’u mezun olmuş ve ülkelerine dönerek dini hizmetlerde görev almışlardır. Halen 2015 – 2016 eğitim öğretim döneminde lise, lisans ve lisansüstü düzeylerde Balkanlar bölgesinden toplam 247 öğrenci eğitimlerine Türkiye’de Vakfımız desteğiyle devam etmektedir.

Yaptığınız hizmetlerin geri dönüşünü nasıl değerlendiriyorsunuz?

Türkiye Diyanet Vakfı olarak yeryüzünde iyiliğin egemen olması için din, dil, ırk, cinsiyet ayrımı yapmadan bütün ihtiyaç sahiplerine ulaşmak için azami gayret ve hassasiyet gösteriyoruz. Çıkar odaklı değil, insan ve değer odaklı bir anlayışı savunuyoruz.

Bugün tarihi sorumluluğunun bilinciyle dünyanın dört bir yanına ulaşan; mağdur, mazlum olan kim varsa, kimliğini sorgulamadan yardım elini uzatan bir Türkiye var. Bu misyonun temsilcisi bir sivil toplum kuruluşu olarak gittiğimiz yerlere bir karşılık bekleyerek gitmiyoruz. Biz sadece samimi bir şekilde Allah rızası için yardım elimizi uzatıyor, hayırsever milletimiz ile ihtiyaç sahipleri arasında sağlam bir köprü vazifesi görüyoruz. Bu anlayışla çalışmaya devam edeceğiz.

Bir Müslüman olarak bu adımları atmak, kardeşler olarak dayanışma ve yardımlaşma halinde aynı amaca hizmet etmek durumundayız. Bugün Gazze'de, Somali'de, Arakan’da, Suriye’de, Irak’ta, Balkanlar’da ve diğer bütün mazlum coğrafyalarda milletimize, ülkemize yapılan dualar bu anlamda aldığımız en değerleri hediye ve geri dönüşlerdir.

Kadın Aile ve Gençlik Merkezi çalışmalarınız hakkında neler söyleyebilirsiniz?

Türkiye Diyanet Vakfı Kadın Aile ve Gençlik Merkezi (KAGEM), toplumu ilmi, fikri, kültürel ve sanatsal anlamda doğru bilgiyle buluşturmak üzere çalışmalar yapıyor. KAGEM, düzenlediği seminer, konferans, panel, çalıştay ve ilmi toplantıların yanı sıra aile kurumunun güçlendirilmesine yönelik faaliyetler yürütmektedir.

Türkiye genelinde faaliyet gösteren KAGEM, 2015-2016 eğitim-öğretim döneminde 3 bin 500 kursiyere çeşitli alanlarda eğitim vermektedir.

 TDV’yi özellikle 90’lı yıllarda yoğun bir şekilde Balkanlarda hissediyorduk, Ramazan esnasında ve sonrasında TDV’den ne tür etkinlikler bekleyebiliriz.

 Türkiye Diyanet Vakfı, 41 yıldır İslam’a ve insanlığa hizmet etmektedir. Bu kapsamda her yıl Ramazan ayında, milletimizin Vakfımıza emanet ettiği zekât ve fitreleri yurt içinde ve yurt dışında ihtiyaç sahiplerine ulaştırıyor; Ramazan sevincini farklı ülkelerde Müslüman kardeşimizle birlikte yaşıyoruz.

Bugüne kadar ülkemizin yanı sıra Asya’dan Afrika’ya, Balkanlar’dan Orta Asya’ya, Haiti’den Filipinler’e, Filistin’den Arakan’a kadar geniş bir coğrafyada mağdur ve mazlumların yanında olduk.

Hayırseverlerin yardımlarıyla yurt içinde ve yurt dışında faaliyetlerimizi genişleterek sürdürüyoruz. Bu Ramazan ayında “Zekat, Fitre Kardeşlerimize Ulaşıyor. Bu yıl da Gelin gönüller yapalım, bu Ramazan ve her zaman” diyerek 88 ülke ve 500 bölgede yardım dağıtıp iyilik sofraları kuracağız.

Balkanlar’da da Allah’ın izniyle bu Ramazan’da kuracağımız iftar sofraları ve yardım programlarımızla, milletimizin gönlünde Evlad-ı Fatihan olarak yer eden kardeşlerimizle kucaklaşacağız. Bu Ramazan’da Arnavutluk, Kosova, Makedonya, Bosna-Hersek, Sırbistan ve Karadağ’da 2500 ihtiyaç sahibi aileye gıda kolisi ulaştıracağız. Yine bu ülkelerde 14 bin 710 kardeşimizle iyilik sofrasında buluşacağız inşallah.

Balkan Müslümanlarına Ramazan mesajınız ne olacak?

Ramazan ayı, kaybettiğimiz şefkati, merhameti geri getirme, dünyanın muhtelif yerlerinde yitirmek üzere olduğumuz insanlık vicdanını harekete geçirmek için bize fırsatlar sunuyor. Unuttuğumuz değerleri bizlere hatırlatan Ramazan ayı, bencillik zindanına hapsolan gönüllerimizin iyiliklere açılmasına vesile oluyor, yalnız kalmış yüreklerimizin kapısını çalıyor.

Ramazan ayının milletimize, Balkanlar’da yaşayan bütün Müslüman kardeşlerimize, acılar içerisinde kıvranan İslam coğrafyasına ve bütün ümmete; barış, huzur, adalet, özgürlük, şefkat ve merhamet getirmesini Allah’tan niyaz ediyorum.

Türkiye Diyanet Vakfı’nın yeni Genel Müdürü Mustafa Tutkun Kimdir?

 1972 yılında Çanakkale Biga’da doğdu. İlk ve orta öğrenimini Çanakkale`de tamamladı. 1990 yılında Çanakkale İmam Hatip Lisesinden mezun olduktan sonra Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesinde üç yıl eğitim aldı. Daha sonra bu bölümü bırakarak Malezya Uluslararası İslam Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinde Uluslararası İlişkiler bölümünü tamamladı. 1999 yılında Kosova’ya giderek 4 yıl boyunca bir sivil toplum kuruluşunun Kosova, Makedonya ve Arnavutluk`taki çalışmalarını yürüttü. 2003-2005 yılları arasında çocuklarda karakter eğitimi üzerine yayınlar yapan bir derginin kuruluşunu üstlendi.

2005 yılından buyana uluslararası faaliyetleri bulunan sivil toplum kuruluşlarında yöneticilik yaptı. Bu süre zarfında 70’ten fazla ülkeyi ziyaret etti ve buralarda afet, yardım ve kalkınma projelerinin uygulanmasında ve yürütülmesinde görev aldı; birçok uluslararası toplantı, konferans ve programın organizasyonunu gerçekleştirdi. Belirli aralıklarla farklı yayın organlarında makale ve köşe yazıları yazdı.

Türkiye Diyanet Vakfında Haziran 2011’de Dış İlişkiler Müdürü olarak göreve başlayan ve 23 Ocak 2012 tarihinden bu yana Türkiye Diyanet Vakfı Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürüten Mustafa Tutkun, Türkiye Diyanet Vakfı Mütevelli Heyetinin aldığı karar doğrultusunda 9 Mayıs 2016 tarihi itibarıyla Türkiye Diyanet Vakfı Genel Müdürü olarak atandı.

Evli ve 3 çocuk babası olan Mustafa Tutkun, iyi derece İngilizce ve Arapça’nın yanı sıra orta düzey Arnavutça ve Malayca da bilmektedir.