İlim ve Hikmet
Sözlerime, Yunus Emre’nin şu dizelerini hatırlatarak başlamak istiyorum.
“İlim ilim bilmektir
İlim kendin bilmektir
Sen kendin bilmezsin
Ya nice okumaktır…”
İlim, aile eğitiminde öğretilmesi gereken en önemli konulardan birini teşkil etmektedir.
İslâmi; kelâm, tefsir, hadis, fıkıh ilimleri, sonrasında fen; kimya, matematik, fizik, astronomi, biyoloji gibi ilimler ilk önce evde, ebeveynler tarafından çocukta tabanın oluşturulması gereken bilimlerdir. Temelinin evde oluşturulduğu her vukuf, çocukların okul hayatlarını kolaylaştırmakta, ailelerine olan güvenlerini arttırmakta, çevrelerine yararlı şeyleri aktaran birer taşıyıcı olmalarını sağlamaktadır.
Çocukların öğrenmesi gereken İslami ve fen ilimleriyle ilgili, çocukların genel eğitimleriyle alakalı, kitap, makale, dergi okumaya başlamadan önce, velilerin tutum, davranış ve ilgilenme açılarını ele alan, anne ve babalık görevlerini konu edinen ve doğru anlatan eserlere yönlenilmesi gerektiğini düşünüyorum. Aynı zamanda, ebeveynlere, böyle konuları içeren kitap seçimlerinde seçici olmalarını, Batılı yazarların kitaplarına tamamen yönelip de sünnetimizde, kültürümüzde olmayan şeyleri oldurmamaya özen göstermeleri gerektiğinin altını çizmek istiyorum. Kendimizi, ilmin en büyük düşmanı sabırsızlığın olduğuna inandırarak, çocuklarımızı eğitirken sabırlı, inançlı ve umutlu olmamız gerektiğine ikna etmeliyiz.
Hiç unutmayalım ki, çocuklar velilerinin aynasıdır. Onların nasıl yetişmesini istiyorsak, kendimizi öyle yetiştirmeye çalışmalıyız. Ayna karşısında dışımızı süslerken nasıl hazırlanıyorsak, çocuklarımızın karşısına çıkarken de -onların bizim birer aynamız olduğunu hatırlayarak- zihnimizi, ruhumuzu onlara örnek olacak şekilde hazırlamalıyız.
Çocuklarımızın, hayırlı, vicdanlı birer insan olmasını istiyorsak, işe kendimizle başlamalıyız. Mesela çocuklarımıza, etrafındaki bireylerin eşyalarına dokunmasının yanlış olduğunu öğretirken, o kişilerin hakkında konuşmanın da yanlış olduğunu, onlar hakkında konuşarak özel hayatlarına müdahale ettiklerini öğretmeliyiz. Burada belirtmek istediğim şey, çocuklara ilim öğretirken, dış dünyadan misaller vererek anlamalarını ve uygulamalarını kolaylaştırmamız gerektiğidir. Kendi haklarını savunmalarını ve karşılarındaki kişilerin haklarına saygı duymalarını öğretmeliyiz.
Hikmetin anlamını doğru idrak etmiş, ilimle hikmetin faziletini özümsemiş bireyler olursak, çocuklarımızın ilimle meşgul olmalarına, meşgul olurken de boş vakitten, kederden, uzak durmalarına fırsat yaratmış olacağız.
Çocukları, doğduklarından itibaren her adımlarında dolaylı ve dolaysız bir şekilde eğitmesi gereken ebeveynlerin, önce kendilerine birini eğitme yetkisi olup olmadığını düşünüp düşünmediklerini, o bir kişinin ileride eğiteceği herkesteki bilgi tohumunun kendilerinde olduğunun farkında olup olmadıklarını sormak istiyorum.
İlmin anlamını ve değerini bilmeden, çocuklarımızın ilim üzerinde gelişmelerini nasıl arzulayabiliriz ki. Biz olgunlaşmadan, onların olgunlaşmasını nasıl dileyebiliriz ki.
İlmin yeri kalptir. İlim öğrenip de böbürlenmek yerine, kendimizi bilip, öğrendiğimiz ve öğrettiğimiz her bilgiyi kalpten dileyip, kalbe girmesine vesile olmalıyız.
İlim talebinin, her Müslüman erkek ve kadına farz kılındığını hatıramızdan bir an olsun bile çıkarmamalıyız. Hangi alanda çalışırsak çalışalım, hangi sektörde kendimizi iyi hissedersek hissedelim, ilmin, manevi hayatımızı güçlendirdiğini, birçok hikmeti barındırdığını hatıramızdan çıkarmamalıyız.
Faydalı ilim, ömrümüze yön vermeli, duruşumuzu biçimlendirmelidir. Müslüman kimliğimizin nişanesi olan imanımız, ilimle birleşince hakikate ulaşacaktır.
Çocuk, genç, yaşlı, herkes ilimle uğraşır, ilmi öğrenip, öğretmeye çalışırsa, amellerinde, konuşmasında, davranışında iç görülü ve sağduyulu mizaç izlerini taşımaya başlarsa, hikmetin bizim için istikbal olduğunun farkına varırsa, toplumumuz daha da güzelleşecek, yaşamımızdaki eksikliklerin yeri dolmaya başlayacaktır.
Ne güzel söylemiş Hz. Ali (r.a); İlim rütbesi, rütbelerin en yücesidir.
İlmin, ömrümüze yön, ruhumuza gıda, zihnimize şifa olması temennisiyle…
- Bu haber 21-04-2020 tarihinde yayınlanmıştır.