Deniz Mustafoski

Kuzey Makedonya çok ciddi reformlar ile yeni bir yola girdi, neredeyse kuruluşundan bu yana hep kendi içinde boğuşan ülke bir anda yeter artık deyip kafasını kaldırdı.

Şimdi tam burada şu anki hükümetin de hakkını vermek lazım. Daha önceki hükümetlerin hiçbirinin nerdeyse aklından bile geçiremeyeceği hamleler yaptı. İsim değişikliği çok cesaret isteyen bir hamleydi kabul etmek lazım. Fakat burada tartışılması gerekilen konu şu, biliyoruz ki bir önceki hükümet Yunanistan ile isim konusunda müzakere ediyordu. Bu müzakereler yıllarca sürdü ve hiçbir sonuç elde edilemedi. Asıl soru şu neden o süreçte Avrupa Birliği o zamanki Makedonya Cumhuriyetine Avrupa birliğine katılmak için müzakere tarihi vaadi sunmadı? Neden şimdi bu kadar aceleci ve hızlı bir şekilde Makedonya ile ilgilenmeye başlanıldı. Mesela bu soruya cevap olarak bir çok yerde okuduğumuz bir şey var; Makedonya’nın Rusya Federasyonu tarafına geçip Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri düşüncelerinden uzak kalacağı yönündeydi. Fakat bu çok ta doğru olarak kabul edilemez, neden mi? Çünkü Kuzey Makedonya’nın bir önceki hükümeti görevi devir aldıktan sonra Rusya kanadı ile her zaman  dirsek teması içinde olmuştur. Eğer asil risk Kuzey Makedonya’nın Rusya tarafında olması olsaydı Avrupa Birliği ve de Amerika şu anda yaptığı hamleleri o zaman yapardı. İşte konuyu getirmek istediğim nokta da burası. Onlar için asil tehdit Türkiye Cumhuriyeti! Çünkü Türkiye Cumhuriyetinin nasıl hızlı bir şekilde Balkanlara yayıldığını görmek çok zor değil. Çok net bir şekilde Türkiye Cumhuriyetinin Balkan ülkelerinde öncelikle varlığını hissetmemiz mümkün, daha sonra ise etkinliğini de hissetmeye başladık. İşte asıl can alıcı nokta da burası. Rusya bahane asıl mesele Türkiye. Yıllarca çözülemeyen Kosova sorunu ve de Makedonya isim sorunu çok hızlı bir şekilde sonuca kavuşturuldu. Burada sizlere isim sorunu çözümünde etkin rol oynayan o zamanki Yunanistan başbakanı şu an ki muhalefet lideri Aleksis Cipras'ın geçen haftalarda Yunanistan parlamentosunda şu anki Yunan hükümetine seslenerek "İsim sorununu çözmeseydik şu anda Kuzey Makedonya hava sahasını Türkiye Cumhuriyeti uçakları koruyacaktı" diyerek aslında söylemek istediklerimi göz önüne sürdü. Aynı şekilde Cipras sorunların çözülmesiyle birlikte Türkiye Cumhuriyetinin Kuzey Makedonya’daki etkinliğinin de azalacağını çok açık bir şekilde söyledi.

Bu noktada sizleri Kosova’nın ve de Kuzey Makedonya’nın sorunlarının çözülmeden önce ve de çözüldükten sonra Türkiye Cumhuriyeti ile ilişkilerini çok dikkatli bir şekilde takip etmenizi öneriyorum.

Peki neden Kuzey Makedonya’nın asıl kozu Türkiye Cumhuriyeti?

Kuzey Makedonya, Türkiye Cumhuriyeti ile ilişkilerini bu büyük baskı altında ne kadar sıcak "tutabilir" ise bu Avrupa Birliğini o kadar rahatsız edecektir ve bu da Kuzey Makedonya’nın birçok zor hamleyi yaparak elde etmek istediği Avrupa Birliği ülkesi olma hayalini daha da hızlandırabilir. Bu noktada Kuzey Makedonya hükümetinin çok akıllıca davranıp adımlarını ona göre atması lazım, bunun gerçekleşebilmesi için ise Kuzey Makedonya’daki ana muhalefet ile hükümetin bazı konularda birlikte hareket etmeleri lazım.