Siyasi Kriz Ekonomiyi Açıkça Tehdit Ediyor!
Siyasi belirsizlik yaptı yapacağını, ekonomi 2015 yılında %3,8 büyürken, 2016 yılında bu büyüme %2,4’e düştü. Dünya Bankası’nın analizlerine göre, hanehalkı tüketimi büyümeye 3 puanlık bir katkı yaptı. Hanehalkı harcamalarının artması ise istihdamın artması, maaşlar, emekli maaşlar ve hanehalkı kredilerine bağlanmalıdır. Relativ anlamda değişmeyen kamu harcamaları büyümeyi 0,2 puan arttırdı. Küçümsenmeyecek oranda yollara yapılan kamu yatırımlarına rağmen, siyasi krizin devam etmesi, genel anlamda yatırımları kötü etkiledi ve 2016 yılındaki ekonomik büyümeden 1,4 puan azaltarak 2015 yılına göre %4,3 oranında düşüş yaşadı. Teknolojik-Sanayi Kalkınma Bölgeleri’nde bulunan fabrikalardan yapılan ihracat sayesinde net-ihracat ve bilişim ile ulaşım hizmetleri sektöründe görülen büyüme, toplam büyemeye 0,7 puanlık katkı gösterdiler. 2016 yılındaki büyümeyi inşaat sektörü sırtlarken, imalat sektöründe düşüş yaşandı. Kamu sektörü tarafından finanse edilen üç otoyol projesinin katkılarıyla, inşaat sektörü yıllık %18,5 oranında büyüdü ve ekonomik büyümeye 2 puanlık katkı yaptı. Sanayi üretimi ise %2,2 oranında azalarak, büyümeyi 0,2 oranında düşürdü. Madencilik; gıda sanayisi; tekstil sanayisi; elektrik, gaz, buhar ve havalandırma sistemi temini; temel metaller ve ametal minerallerinin üretimi vesaire gibi sanayi üretiminin yarısından fazlasını kapsayan sektörlerdeki büyüme 2015 yılına kıyasen düştü.
Makedonya Cumhuriyeti ekonomisine yönelik yayınladıkları raporlarında, Uluslararası Finansal Kuruluşlar, siyasi krizin 2017 yılının ilk yarısında çözülmesi durumunda ekonominin %3’e kadar büyüyebileceğini söylediler. Dünya Bankası, Batı Balkanlar için düzenli olarak yayınladığı raporlarının en sonuncusunda Makedonya ekonomisinin büyümesini geçen sonbahara kıyasen 0,5 puan azaltarak %2,8 oranına düşürdü. Dünya Bankası tarafından Makedonya ekonomisi için en büyük riskin, siyasi krizin çözülmemesi ve tüketicilerin ile özel yatırımcıların beklentilerinin daha da düşmesi olduğu açıklandı. Bu durum böyle devam ederse yapısal reformların erteleneceği de vurgulandı. Makedonya ekonomisi için dışardan gelen en büyük riskin ise, Makedonya’nın ticaret ve yatırım ilişkilerinin son derece kuvvetli olduğu Avro Bölgesi’ndeki durgunluğun olduğu da eklendi. Endişe verici olan şey ise, Dünya Bankası’nın bu krizin orta vadede sonuçlanmayacağı konusundaki açıklaması oldu. Siyasi krizin artık ekonomiyi tehdit ettiği yazıldı.
Makedonya’da kendi temsilcilerinin görev süresini uzatmamasına rağmen, Uluslararası Para Fonu, raporunda Makedonya’daki durumu yakından takip ettiğini belirtti. Uluslararası Para Fonu daha geçen yıldan ekonomik büyümeyi %3,5’ten %3,2’ye düşürdü. Fakat, bu oranı siyasi krizin çözüleceğini hesaba katarak verdiklerini, krizin devam etmesi sonucunda oranın daha da aşağılara çekilebileceğini açıkladı. Makedonya’nın yabancı yatırımcıları çekmek için çok yoğun ve çok uzun bir süre çalıştığını ve bir ımaj oluşturduğunu, fakat, yatırımcıların belirsizlik ve siyasi kriz gibi durumları sevmediklerini yazdı. Bu durumla birlikte ise uzun uğraşlar vererek oluşturduğu imajı, kısa bir dönemde bozabileceğini ve bunun Makedonya ekonomisi için büyül bir risk olduğunu belirtti. Bir başka riskin ise Avrupa Birliğine üyelik sürecinin daha da yavaşlaması durumunun olduğunu vurguladı.
Merkez Bankası’nın, ayın sonuna kadar bütün riskleri ve hükümetin kurulmamasını göze alarak bir rapor yayınlaması bekleniyor. Son verilere göre, Makedonya ekonomisinin 2017 yılında %3,5 büyüyeceği öngörülüyor. Fakat, Merkez Bankası Başkanı Dimitar Bogov da bu verilerin siyasi krizin çözüleceği varsayılarak oluşturulduklarını söyledi.
Ekonomik uzmanlar da siyasi krizin ve peşinden getirdiği belirsizliklerin ekonomiye çok büyük negatif etkilerinin olduğunu ve olacağını savundular. İşadamları da en büyük risklerin siyazi krizin devam etmesi durumunun ve jeopolitik hamlelerden dolayı ihracatta görülen olumsuzluğun olduğunu belirttiler.
- Bu haber 18-04-2017 tarihinde yayınlanmıştır.