YÖRÜKLÜK (“KIZILALMA-KARAMAN YÖRÜKLÜĞÜ”)
(Makedonya Coğrafya Haritası, Fotoğraf ve Çizim: İzzet İBRAHİMSOYLU)
Kızılalma-Karaman Yörüklüğü, günümüzde iki şehrin, İştip ve Raduş’un sınırları içinde yer alır. İştip’in kuzeydoğusu ile Raduş’un kuzeybatsını kapsamaktadır.
Kızılalma-Karaman Yörüklüğü, günümüzde idari olarak üç ilciğe (belediyeye) bölünür. Bu ilcikler: Karbintsi, Raduş ve İştip’tir.
(Karbintsi Belediyesinin Resmi Haritası)
Karbintsi İlciği (Belediyesi)’ne bağlı Kızılalma-Karaman Yörük köyleri: Koca Gürgen (Koca Gaber), Kurfallı, Hocalı, Kutsa, Aktaş Geceli (Aktaş Pırnalı), Ebipli, Yonuzlu, Kepekçili, Kulağuzlu’dur. Yörük köyleri haritada “sarı” boya (renk) ile boyalıdır.
(Radoviş Belediyesinin Resmi Haritası)
Raduş İlciği (Radoviş Belediyesi)’ne bağlı Kızılalma-Karaman Yörük köyleri: Kocalı, Alikoç, Süpürge ve Gerceli (Pırnalı)’dır. Yörük köyleri haritada “sarı” boya (renk) ile boyalıdır.
(İştip Belediyesinin Resmi Haritası)
İştip İlciği (Belediyesi)’ne bağlı Kızılalma-Karaman Yörük köyleri: Poçuval ve Şaşavarlı’dır. Yörük köyleri haritada “sarı” boya (renk) ile boyalıdır.
*****
Anadolu, nasıl ki, Türkler/Türkmenler’in gelmesiyle XII. yüzyılda Turchia/Turcmenia adını aldıysa, Aktaş (Plaçkovitsa) Dağı’nın güney etekleri de, Yörükler’in XIV. yüzyılın sonuna doğru oraya konmasıyla “YÖRÜKLÜK” adını aldı. Bu ad, hem sözlü hem de yazılı kaynaklarda kullanılarak günümüze kadar geldi.
Anadolu’ya Turchia/Turcmenia adını Türkler değil, İtalyanlar verdi. Turchia/Turcmeni adlarının sonundaki “-ia” takısı Latince/İtalyanca bir takıdır. Bu da, Turchia adını İtalyanlar’ın verdiğinin en büyük kanıtıdır. Yakın tarihe kadar Türkiye Türkleri ve Kızılalma-Karaman Yörükleri Latince/İtalyanca kaynaklı “Türkiya” adını kullanıyorlardı. Yörüklük adının sonundaki “-lük” takısı ise Türkçe bir takıdır. Bu da, Yörüklük adını, Yörükler’in bizzat kendi kendilerine verdiğinin en büyük kanıtıdır. Balkan halkları (Sırp, Hırvat, Bulgar ve Makedon…) bu adı Yörükler’den alıp kullanıdılar.
Tarihte ve günümüzde birçok ülke adının son eki/takısı ya Latince/İtalyanca “-ia” ile (Macedonia, Bulgaria, İtalia, Germania da olduğu gibi) ya da Farsça “-istan” ile (Türkistan, Pakistan, Kazakistan, Kırgızistan da olduğu gibi) bitmektedir. Hem “-ia” hem de “-istan” ekleri/takıları “yer” bildirir. Bulgaria, Bulgarlar’ın yeri; Kırgızistan, Kırgızlar’ın yeri demektir.
“-Lük” Eki: Türkçe bir ektir. /-Lük/ ekinin birçok anlamının yanında çokluk anlamı da bulunmaktadır: “-lük, çokluk, bir nesnenin bir yerde çok olduğunu.” bildirir. (Örneğin: orman-lık, taş-lık…) gibi.
/-Lük/ ekiyle Türkçe’de iki topluluk adı yapılmıştır: Birisi Türkiye Türkçesi’nin resmi kullanımında olan “Arnavutluk” (Arnavut-luk) adı, öbürü ise Makedonya Cumhuriyeti’nin Aktaş (Plaçkovitsa) Dağı’nın güney eteklerinde yaşayan Kızılalma-Karaman Yörükleri’nin (Yörükler’le birlikte Balkan halklarının da kullandığı) “Yörüklük” (Yörük-lük) adıdır.
/-lük/ eki, çokluk bildirir. Arnavutluk, “Arnavutlar’ın çok olduğu yer.” demektir. Arnavutluk, Türkiye Türkçesi’nin resmi kullanımında bulunur. Türkçe ekli/takılı bir ülke adıdır. Arnavutlar’ın “Shqipëria”, Batılılar’ın “Albania” dedikleri ülkeye Türkler, Türkçe bir ekle/takıyla “Arnavutluk” diyorlar. Yörüklük, “Yörükler’in çok olduğu yer.” demektir. Yörüklük bölge adı, Türkiye Türkçesi’nin resmi kullanımında olmayıp, Makedonya Cumhuriyeti’nin Aktaş (Plaçkovitsa) Dağı’nın güney eteklerinde yaşayan Kızılalma-Karaman Yörükleri’nin dilinde (Yörükler’le birlikte Balkan halklarının dilinde de) vardır. Türkçe ekli/takılı bir bölge adıdır. Burada Yörüklük, “yer”den (ağdık) ziyade “Yörükler’in bir yerde çok olduğunu.” añlatır.
Türkçe olan /-Lük/ ekiyle Türkçemize bir ülke (Arnavutluk) bir de bölge (Yörüklük) adını kazandırmışız. Bu adlardan biri resmi, öbürü yerel alanda kullanılmaktadır. Arnavutluk adı, resmi dilde; Yörüklük adı, Makedonya Kızılalma-Karaman Yörük ağzında kullanılmaktadır. Arnavutluk adı, belki de tek Türkçe son ekli/takılı ülke adıdır; öbür ülke adlarını Türkler genelde İtalyanca ve Farsça kökenli ekli/takılı adlarla kullanmaktadırlar.
Aktaş (Plaçkovitsa) Dağı’nın güney etekleri, YÖRÜKLÜK adını, XIV. yüzyılın soñundan itibaren, Yörükler’in bu bölgeyi Yörükleştirmesinden, yerleşip çoğalmasından ve bu bölgede ‘çok olmasından’ dolayı almıştır…
Aktaş (Plaçkovitsa) Dağı’nın güney etekleri, Yörüklerle doldu; ve adı: YÖRÜKLÜK oldu…
Türkler Anadolu’ya, Arnavutluk ve Yörüklük adlarında olduğu gibi, Anadolu’da Türkler’in çok olmasından dolayı Latince/İtalyanca Turchia/Turcmenia adının yerine (ya da birlikte) Türkçe “TÜRKLÜK” adını da kullanabilirler. Bununla da, Anadolu’da Türkler’in çok olduğu bildirilmiş, gösterilmiş olunur, hem de Türkçe bir ekle/takıyla…
Latince/İtalyanca Turchia (Türkiya) kelimesine karşılık Hüseyin Nihal Atsız Hoca, “Türk” adına Eski Türkçe’de “devlet, millet” anlamında olan “El” kelimesini ekleyerek “Türkiya/Türkiye” adı yerine “TÜRKELİ” adını önermişti…
- Bu haber 03-10-2017 tarihinde yayınlanmıştır.