Birkaç gün evvelki hükümet toplantısında, bakanlar, Maliye Bakanlığı tarafından 2019-2021 dönemi için öngörülen mali stratejiyi kabul ettiler.

Hükümet basın servisi raporuna göre, orta vadeli mali strateji dokümanı Makedonya Cumhuriyeti hükümetinin orta vadedeki mali hedeflerini belirlemek ve bunların hükümetin stratejik öncelikleri ile bağlanmasını sağlamak için anahtar belge konumundadır. Ayrıca, bu belge mali hedefler doğrultusunda gelir ve giderlerin takip edilmesini sağlayan bir araçtır.

Maliye Bakanlığı tarafından gelecek üç yıl zarfında rekor seviyede borçlanma planlanıyor. Kabul gören mali stratejiye göre, 2020 yılında kamu borcu gayrisafi yurtiçi hasıla’ya (GSYİH) göre %54,8 seviyesine çıkacak. Geçen yıl borcu 4,7 milyar avro olan Makedonya’nın 2020 yılına kadar 7 puanlık artış göstermesi bekleniyor.

Aynı stratejiye göre, kamu borcu 2021 yılından itibaren düşmeye başlayacak. Gelecek üç yıl zarfında GSYİH’nın büyüme oranının %5’e çıkması, bütçe açığının ise %2’ye inmesi bekleniyor.

Maliye Bakanlığı tarafından, kamu borcunun orta vadede ılımlı bir artış göstereceği, fakat çizgiyi bozmayacağı, yani borcun sürdürebilirliğini tehlikeye atmayacağı söyleniyor. Yapılan açıklamaya göre, bir önceki dönemde başlatılan, kara yolu ve demir yolu altyapısı, enerji ve ulusal gaz boru hattı projelerinin devam ettirilmesi planlanıyor.

Fakat borçlanma sadece sermaye yatırımlarını gerçekleştirmek için değil, ayrıca bütçe açığını finanse etmek ve eski borçları ödemek için de yapılacak.

Gördüğümüz gibi, 2019-2021 döneminde yıllık %4-5 civarında olan ekonomik büyüme tahminleri çok iyimser. GSYİH’da bu büyüme gerçekleşmezse, öngörülen bütçe açığı ve borçlanma ise meydana gelirse kamu borcunun GSYİH’da katılımı artacak, %55-56’ya ulaşacak. Bu ise kritik seviyeyi oluşturmaktadır.

Avro Bölgesi’nde olduğu gibi Makedonya için de azami borçlanmanın %60’a çıkarılması endişe verici bir durum sergilemektedir. Biz orta gelişmiş bir ülkeyiz, Avro Bölgesi ülkeleri ise birkaç istisna dışında son derece gelişmiş ülkelerdir. Bizim bu tempoya katlanıp katlanamayacağımız ise soru işareti.

Sermaye yatırımlarının yılın ilk üç ayındaki gerçekleşme oranı %7,4’tü. Hükümet tarafından ise yıl sonuna kadar planlananın %80’inin gerçekleşeceği savunuluyor.

Bu hükümetin sermaye yatırımlarını zayıf gerçekleştirmesi nedeniyle ekonomistler ve uzmanlar tarafında ülkenin ekonomik durumu hakkında endişeler hakim bulunmaktadır. İnşaat sektörü ve diğer ekonomik sektörleri harekete geçiren sermaye yatırımlarının gerçekleştirilmesinde bu kötü tempoyla devam edilirse öngörülen GSYİH büyümesinin yakalanamayacağı çok açık ve net. Ayrıca, Makedonya’nın %0 ile geçen yıl Avrupa ve bölgedeki en zayıf büyümeye sahip olduğu göz önüne alındığında yürüdüğü yolun tehlikeli bir yol olduğu görülmektedir.