Günümüzde, telekomunikasyon sektörü en kârlı ve çok hızlı büyüyen sektörlerden biridir. Bu sektörün gelişmiş ekonomilerin ekonomik büyümelerindeki katkısı günden güne artmaktadır. Fakat, sektörün yapısal özellikleri, ulusal ve küresel çapta etki gösteren güçlü rekabet ortamı, veri iletiminin daha kaliteli gerçekleştirilmesi nedeniyle yeni dijital içerik ve teknolojileri için artan talep, sektörde belirli değişikliklere yol açmaktadırlar. Geçen iki yıl içerisinde Makedonya Cumhuriyeti’nin telekomunikasyon sektöründe de bazı değişiklikler meydana geldi.

30 Aralık 2014 tarihinde, Makedonya Rekabeti Koruma Komisyonu’na, Rekabeti Koruma Kanunu’nun 15. maddesi ve 1. paragrafına uyarak, İletişim Hizmetleri Şirketi “VİP OPERATOR DOEL”’in doğrudan sahibi “Mobilkom Mazedonien Beteiligungsverwaltung GmbH” İletişim Hizmetleri Şirketi ve Telekomunikasyon Hizmetleri Şirketi “ONE OPERATOR DOEL”’in doğrudan sahibi “Telekom Selovenya” tarafından, VİP ve ONE operatörleri arasında planlanan birleşmeyi anlatan ve açıklayan bir bildiri iletildi.

Bu haftaki yazımda, Rekabeti Koruma Komisyonu’nun bu konudaki olumlu kararını analiz etmeye çalışacağım. Rekabeti Koruma Komisyonu, operatörler arasındaki bu birleşmenin telekomunikasyon sektöründe meydana gelen teknolojik değişim sürecinden kaynaklandığını düşünmüş olabilir. Fakat, Rekabeti Koruma Komisyonu’nun cevabını aradığı soru şuydu: “Operatörler arasında planan bu birleşme telekomunikasyon piyasasındaki rekabeti tehlikeye atacak, nihai tüketicilerin refahını bozacak mı?”.

Tarafların birleşmesiyle “one.VİP DOO” İletişim Limited Şirketi kuruldu. Bu birleşme ile “Mobilkom Mazedonien Beteiligungsverwaltung GmbH”, yeni şirkette, %55’lik payla kontrolü elinde tutarken, “Telekom Slovenya” ise %45’lik paya sahip oldu. Yeni kurulan şirket şu piyasalarda etki göstermektedir: 1. Nihai kullanıcılara sabit telekomunikasyon hizmetleri piyasası; 2. Nihai kullanıcılara mobil telekomunikasyon hizmetleri piyasası; 3. Sabit ve mobil şebekelerde çağrı sonlandırma piyasası; 4. Uluslararası dolaşım hizmetleri piyasası; 5. Nihai kullanıcılara geniş bant internet erişimi hizmetleri piyasası; 6. Nihai kullanıcılara görsel-işitsel içerik iletimi hizmetleri piyasası; 7. Kamu mobil iletişim şebekelrine erişim ve çağrı başlatma hizmetleri toptan piyasası. Elektronik iletişim ve görsel-işitsel medya hizmetleri ulusal kurumlarının, iletişim şitketlerinin faaliyetlerini Makedonya Cumhuriyeti sınırları içerisinde bütüncül bir şekilde düzenledikleri göz önüne alındığında, yeni kurulan iletişim şirketi de faaliyetlerini göstereceği coğrafi pazarı Makedonya Cumhuriyeti olarak tanımladı.

Rekabeti Koruma Komisyonu tarafından yapılan analizlerde, tarafların birleşmesiyle yeni kurulan şirketin, nihai kullanıcılarına mobil telekomunikasyon hizmetleri ve nihai kullanıcılarına görsel-işitsel içerik iletimi hizmetleri piyasalarında rekabetin önemli ölçüde zarar görmesine neden olacağı kanısına varıldı. Fakat, şirket, kurulduktan en kısa zaman içerisinde ve en az 15 yıl mobil telekomunikasyon hizmetleri piyasasında olacak yeni bir sanal mobil şebeke operatörünün piyasaya girmesini sağlayacağını açıkladı (Lycamobile sanal mobil şebeke operatörü piyasaya girdi). Rekabeti Koruma Komisyonu şirketin bu ve bunun gibi diğer yükümlülüklerini de inceleyerek bu birleşmeye izin verdi.

Üç operatörden şimdi iki operatör kaldı. Onlar piyasanın stabilize olmasını ve gelirlerin artmasını bekliyorlar. Birkaç yıldır gelir ve kâr düşüşlerinin yaşandığı bu sektörde, meydana gelen değişimlerle piyasanın stabilize olacağını umuyorlar. Amansız rekabet ortamı, hizmetlerin fiyatlarının sürekli aşağıya gittiği dönem, sektördeki büyük oyuncuların kârını büyük bir ölçüde yemiş durumda. Küçük operatörler ise piyasada kalma mücadelesi veriyorlar. Bu durumdan çıkmak için atılan adımın ne kadar doğru olduğunu ileriki zamanlarda göreceğiz.