Makedonya Ekonomisinin Büyüme Oranı Düşürüldü!
Makedonya Cumhuriyeti Merkez Bankası (NBRM), Dünya Bankası (WB), Uluslararası Para Fonu (IMF), Avrupa Birliği (EU) olmak üzere tüm yerli ve uluslararası kurumlar Makedonya ekonomisinin büyümesiyle ilgili yaptıkları tahminleri aşağıya çektiler. Analistler ise siyasi krizin ekonomiye olan olumsuz etkilerinin yavaş yavaş hissedildiğini belirttiler.
Merkez Bankası, Nisan ayı tahminlerinde Makedonya ekonomisinin büyümesini %3,5’ten %2,5’e düşürdü. 2018 yılında ise büyümenin %3,2 oranı ile hız kazanacağını açıkladı. Onlara göre, Makedonya’ya sadece yeni hükümetin kurulması yetmeyecek, içinde bulunduğumuz belirsizliğin de ortadan kalkması gerekecek. Ayrıca, Ekim ayına göre enflasyon beklentilerinde değişiklik olmadı. Bu yıl enflasyonun %1,3; gelecek yıl ise %2 olacağı öngörüldü. Merkez Bankası Başkanı, Dimitar Bogov’a göre, Nisan ayı tahminlerinin en önemli varsayımları şunlardır: Ekonominin sağlıklı temellerinin korunması, siyasi krizin tüketici ve yatırımcıların davranış ve güvenlerine olan olumsuz etkilerinin devam etmesi, bu yıl içerisinde krizin kademeli olarak çözülmeye başlanması, ortamın stabilize edilmesi ve olumsuz etkilerin ortadan kaldırılması. Ekim ve Nisan ayları tahminlerini kıyaslarsak, Nisan ayı tahminlerinde risklerin daha belirgin bir hâl aldıklarını görebiliriz. Bu, 2017 yılında da devam eden krize bağlanabilir ya da ekonomik olmayan faktörlerle açıklanabilir.
Dünya Bankası da tahminlerini aşağıya çekti. Yayınladıkları son raporlarında Makedonya ekonomisinin 2017 yılında %2,8; 2018 yılında ise %3,3 oranında büyüyeceğini açıkladılar. Bu rakamlar ise bölgenin en düşük rakamlarını oluşturuyor. Batı Balkanlar’a yönelik yayınladıkları “Daha hızlı büyüme, daha çok iş yerleri” adındaki raporlarında ana riskin, tüketici ve yatırımcıların güvenlerine etki edecek ve gerekli yapısal reformların alınmasını geciktirecek olan siyasi belirsizliğin devam etmesinin olacağını, belirttiler. Dünya Bankası’nın Makedonya için görevli olan ekonomisti Boyan Şimbov, büyümenin azalmasının sebebinin siyasi krizden etkilenen yatırımların olduğunu, büyümenin ise geçen yıl olduğu gibi bu yıl da en çok inşaat sektöründen, özellikle de karayolu altyapısına yapılan yatırımlardan kaynaklandığını, belirtti.
Avrupa Komisyonu’nun ilkbahar raporuna göre, yatırımcıların siyasi çıkmazın çözümünü beklemeleri nedeniyle 2016 yılında ekonomik büyüme %2,4 oranında gerçekleşti. Doğrudan yabancı yatırımların ve özel transferlerin azalması, diğer yatırımları ve özel tüketimi de kötü etkileyerek, 2017 yılında da ekonomik büyümenin azalmasına sebep olduklarını, belirttiler. Tahminlerine göre, bu yıl Makedonya ekonomisi %2,9 oranında büyüyecek.
En iyimser tahminler Uluslararası Para Fonu’ndan geldi. İlk tahminleri Makedonya ekonomisinin %3,6 oranında büyüyeceği olsa da onlar da bu oranı %3,2’ye düşürdüler. Bölgedeki Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) büyüme oranlarının şu şekilde olması bekleniyor: Arnavutluk, %3,7; Kosova, %3,5; Karadağ, %3,3; Bosna-Hersek ve Sırbistan, %3; Bulgaristan ve Hırvatistan, %2,9.
Analistler ve işadamları, Makedonya ekonomisinin büyüme oranının düşürülmesinin şaşırtıcı olmadığını ve olumsuz etkilerinin görülmeye başladığını, belirtiyorlar. Benim de profesörüm olan Doç. Dr. Borçe Trenovski’ye göre, bu durum genel olarak siyasi krizden kaynaklanıyor. Onun söylediğine göre, küresel gelişmeler ve eğilimler genel olarak olumlu durumda. Avrupa Birliği ve Makedonya’nın en büyük ticari ortaklarına bakarsak, bu yıl ve gelecek yıl olumlu gelişmeler olacak, bu da Makedonya ekonomisindeki olumsuz etkileri azaltacak gibi. Fakat, durumun siyasi krize ve bu krizle nasıl başa çıkacağımıza bağlı olduğunu da belirtti.
- Bu haber 29-05-2017 tarihinde yayınlanmıştır.