Makedonya Cumhuriyeti ekonomisinde bugüne kadar uygulanan ekonomik büyüme modelinin üç dayanak noktası vardı. Birincisini, doğrudan yabancı yatırımları çekerek ihracatı ve istihdamı arttırmak; ikincisini, toplam talebi teşvik etmek için kullanılan genişletici maliye politikası ve üçüncüsünü, olabilecek her alanda reformlar yapabilmek, oluşturuyordu. Fakat, görüldü ki bu ekonomik büyüme modeli yüksek ve sürdürülebilir büyüme oranları sağlayamıyor.

Öngörüldüğü gibi ihracatta büyüme gerçekleşti (2006-2016 yılları arasında ihracatta yıllık ortalama %8 büyüme oranı yakalandı), fakat ekonomi ihracattaki bu büyümeyi takip edemedi (aynı dönemde ekonomi yıllık ortalama %3 büyüdü). Korelasyon pozitif olsa da korelasyon katsayısının kuvveti düşük kaldı. Daha kötüsü ise bu politikalar ihracatta ürün çeşitlendirmesi yaratacağı ve ihracatın yapısını iyileştireceği yerde ihracat konsantrasyonu oluşturdu ve ihracatın yapısında önemli nitel değişiklikler meydana getirmedi. Örnekleme olarak; uygulanan politikalar sayesinde 2006 yılında 2,66 milyar dolar olan ihracat, 2016 yılında 4,76 milyar dolara yükseldi; fakat, bu dönemde, ülkemizin karşılaştırmalı üstünlüklere (bir ülkenin bir malı göreceli olarak daha az maliyetle üretebilmesi) sahip olduğu ürünlerin ihracatı 675 üründen 461 ürüne düştü. Karşılaştırmalı üstünlüklere dayanarak ihrac edilen 461 ürün tipinin büyük bölümü (250’den fazlası) ise ana metal sanayi sektörü, tekstil sanayisi ve birincil tarım sektörüne ait ürünlerden oluşmaktadır. Bu sektörler ise bilindiği gibi emek-yoğun ve düşük verimlilikle karakterize olmuş sektörlerdir.

Genişletici maliye politikasının gerektirdiği bütçe harcamaları da reel sektörün rekabet gücünü, verimliliğini ve yenilikçi kapasitesini arttırmak yerine ekonomiye uzun vadede çarpan etkisi yaratmayacak sermaye yatırımlarına veya verimli olmayan yatırımlara yönelikti. Reformların uygulanması da kurumların ve devletin kapasitesi göz önüne alındığında başarısız oldu.

Oysa ki, Makedonya ekonomisi gibi küçük ve açık ekonomilerde büyümeyi hızlandırmak için uygulanacak en önemli politikalar üretim ve ihracat yapısında nitel değişimler meydana getirmek ve ihracatı çeşitlendirmektir. Bu politikaları gerçekleştirmek için ise reel ekonomik öngörülere dayanarak ülkenin mevcut sanayi yapısının incelenmesi, temel sanayi sektörlerinin etkisinin belirlenmesi ve bunların kalkınma potansiyellerinin iyi analiz edilmesi gerekmektedir.

Araştırmaların da gösterdiği gibi Makedonya ekonomisinin metal, makine, elektrik ve elektronik sektörlerinde son derece sofistik ürünlerin üretiminde karşılaştırmalı üstünlükleri bulunmamaktadır; fakat, bir adım atarak, daha yüksek derecede finalize edilmiş ve katma değer taşıyan ürünler üretilebilir ve ihrac edilebilir.