Türkler’in yaşaması özünde(aslında) “Yörüklüktür”. Hunlar’dan Cumhuriyet’e kadar hatta günümüze kadar Türkler’in en azından bir kısımın yaşaması hep “Yörüklük” olmuştur.

Yörüklük, Türklüğün bir yaşama biçimidir. Türk tarihinin her döneminde, kimi dönem daha az kimi dönem daha fazla olsa da, Türkler’de “Yörük” yaşamasını devam ettirenler her zaman olmuştur. Günümüzde Toros dağlarında ve Makedonya dağlarında bu yaşamayı sürdürenler hala mevcuttur.

Türkler’in her döneminde var olan bu yaşama biçiminin, sözlü olarak ne kadar gerilere gittiğini bilmesek de yazılı olarak XV. yüzyıldaki kayıtlarda rastlıyoruz. XV. yüzyıldan önceki yazılı kaynaklarda Yörük adına rastlamıyoruz. Yörük adıyla bilinen topluluk XV. yüzyıldan önce Oğuz adı ile anılıyordu, biliniyordu.

*****

Türk tarihinde kimlere “Yörük” denilirdi?

Yörük: Oğuzlar’a denilirdi.

Türk’ün Yörük yaşaması binlerce yıldan beri devam etse de, bu yaşama biçimine Yörük sıfatı-adı geç zamanlarda, XV. yüzyılda verildi. Bu adı ilkin, yerleşik olanlar, Yörüyen Oğuzlar’a Yörük dedi; zamanla bu Yörüyen Oğuzlar da kendilerine Yörük demeye başladı. Sözlü olarak Yörük sıfatı ne zamandan beri kullanıldığı bilinmiyor, yazılı olarak bu XV. yüzyılda rastlanıyor. Yörük adının kullanılmaması, Yörük yaşamasının olmadığı anlamına gelmez. Yörük yaşaması XV.yüzyıldan önce de vardı; ancak bu dönemde Yörük yaşamasında olanlara ya Oğuz ya da Oğuz Boylarının birinin adıyla; Avşar’la, Kınık’la, Kayı’yla, Eymür’le, Çepni ile anılıyorlardı.

*****

Hangi Türk başbuğularına “Yörük” dendi?

Anadolu Beylikler döneminden Germiyanoğlu Yakup Beğ, Osmanlı’nın kurucusu “Otman/Osman Beğ”e “Yörükoğlu” diye hitap etmiştir…

*****

Kim kendisinden “Yörük” olarak bahsetti?

Mustafa Kemal ATATÜRK, kendi atalarından “Yörük” diye bahseder.

Yörük sıfatı, Osmanlı ve Cumhuriyet Türkiyesi’nin kurucu ataları için kullanılmıştır.

 *****

Yörük, Türk’ün en özgün yaşamına sahip olan kişiye denir.

Yörük, Türk’ün en eski, en öz, en doğal yaşamını sürdüren kişiye denir.

Yörük; Altaylar’dan, Tanrı Dağları’ndan Sır-Derya Boyları’na, Yeñikent’e; Yeñikent’ten Anadolu’ya, Toroslar’a; Toroslar’dan Balkanlar’a, Makedonya dağlarına; kanıyla, diliyle- öz Türkçesi’yle-, inancıyla (Gök Tañrı ve İslȃm’la), töresiyle, yaşama biçimiyle dağ dağ, yayla yala, güzle güzle; bıkmadan, usanmadan Yörüyen  Oğuz’a denir…

Dipçe:

Yaşama: Yörükler, bir kişiye hal hatır sorarken “Seniñ yaşamañ nasıl?” derler. Arapça’dan geçme “Hayat” ve Cumhuriyet döneminde türetilen “Yaşam” kelimelerine Yörükler, yüzyıllardan beri “Yaşama” derler. Biz de yazılarımızda Yörükler’in kullandığı “Yaşama” sözünü yeğliyoruz.